Δημοσιεύουμε ένα κείμενο που γράφτηκε πριν από 15 χρόνια όπως το βρήκαμε στην Ιστοσελίδα του
Κώστα Στοφόρου.
Εφημερίδα
Η ΕΠΟΧΗ Κυριακή 27 Νοεμβρίου 1994
Όταν η Γκιώνα
αστράφτει
από φουρνέλα
Εδώ και χρόνια ένα μεγάλο οικολογικό έγκλημα συντελείται στη Γκιώνα και σι αντιδράσεις είναι από ανύπαρκτες έως μηδαμινές, με την εξαίρεση κάποιων τοπικών συλλόγων, οι οποίοι μάταια προσπαθούν να σπάσουν το φράγμα της σιωπής. Πρόκειται για τις δραστηριότητες της «ΑΕΜ Βωξίται Παρνασσ
ού»
Ο πρόεδρος του Συλλόγου Οινοχωριτών Παρνασσίδας, Γεώργιος Πουρνάρας, τονίζει σε σχετικό υπόμνημα:
«…Η ανατολική Παρνασσίδα φιλοξενεί στα σπλάχνα της γης, της πλούσια κοιτάσματα βωξίτη. Μια πηγή πλούτου για την Εθνική Οικονομία και την εταιρεία και μια αιτία βιβλικής καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος, του παραγωγικού φυσικού πλούτου της περιοχής μας, με την καταστροφή χιλιάδων στρεμμάτων αιωνόβιων παραγωγικών δασών, λιβαδότοπων και γεωργικών εκτάσεων, του οικοσυστήματος, της αρχιτεκτονικής του τοπίου και των αποταμιευτήρων του πόσιμου νερού που τροφοδοτούν τον Βοιωτικό Κηφισσό και την πρωτεύουσα.
Όλα αυτά επειδή η εξόρυξη γίνεται επιφανειακά, ενώ θα μπορούσε να γίνεται σε στοές . υπόγεια. όπως γινόταν παλιότερα και το φυσικό περιβάλλον έμενε άθικτο
ο βωξίτης, φυσικός πόρος μη ανανεώσιμος θα εξαντληθεί και η εταιρεία θα πάει στο καλό της, κι εδώ θα μείνει άκαρπος κρανίου τόπος για τους κατοίκους με χιλιάδες στρέμματα πέτρινα μπάζα, χωρίς πανίδα και χλωρίδα, που θα ...
τροφοδοτούν καταστροφικές πλημμύρες στις πεδινές εκτάσεις...».
Ο ι εικόνες που συναντά κανείς, περπατώντας στη Γκιωνα, είναι
Πραγματικά απίστευτες και σχεδόν αδύνατον να περιγραφούν. Κομμάτια δασικών εκτάσεων εξαφανίζονται κυριολεκτικά εν μία νυκτί. Συνεργοί της εταιρείας σχεδόν το σύνολο των τοπικών αρχών: Κοινότητες, δασική υπηρεσία, νομαρχία και γενικότερα όλοι η καθ’ ύλην αρμόδιοι για την προστασία του περιβάλλοντος. Υποτίθεται μάλιστα ότι η εταιρεία πρέπει να αποκαθιστά το φυσικό περιβάλλον, αφού ολοκληρώσει την εξόρυξη μεταλλεύματος από κάποιο σημείο. Το «κόλπο» που εφαρμόζεται για την καταστρατήγηση αυτής της υποχρέωσης είναι απλό:
ανοίγονται συνεχώς καινούργια νταμάρια, τα παλιότερα συχνά περιφράζονται και η εταιρεία δηλώνει ότι θα επανέλθει σ’ αυτά αφού δεν έχει ολοκληρώσει την εξόρυξη. Έτσι τίποτα δεν αποκαθίσταται, και το βουνό έχει γεμίσει τεράστια νταμάρια.
Η καταστροφή δεν περιορίζεται δυστυχώς στους τόπους εξόρυξης.
Δεκάδες άχρηστοι κατά τα άλλα δρόμοι ανοίγονται για την εξυπηρέτηση των φορτηγών, ενώ πολλά είναι τα έργα που επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό, με μοναδικό επωφελούμενο την «ΑΕΜ Βωξίται Παρνασσού».
Όταν η ιστορία
θυσιάζεται στο
βωμό του κέρδους
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της δραστηριότητας της εταιρείας είναι η ιστορία του Αγίου Αθανασίου, μιας μικρής εκκλησίας, μεγάλης ιστορικής σημασίας για τους κατοίκους των γύρω χωριών.
Η εκκλησία χρονολογείται, σύμφωνα με μαρτυρίες από το 1710. Γύρω της ένα δάσος 6,5 στρεμμάτων με υπεραιωνόβιες βελανιδιές . Σήμερα τίποτε από αυτά δεν υπάρχει. Το δάσος υλοτομήθηκε με άδεια της Δασικής Υπηρεσίας και η εκκλησία κατεδαφίστηκε στις 6 Ιουνίου με άδεια της Ιεράς Μητροπόλεως φωκίδος, κατόπιν αιτήματος της «ΑΕΜ Βωξίται Παρνασσού».
Ολες αυτές σι αποφάσεις και σι πράξεις θεωρούνται παράνομες από τους κατοίκους της περιοχής αφού όπως σημειώνουν, δεν υπήρχε συγκατάθεση της κατά το νόμο αρμόδιας Εκκλησιαστικής Επιτροπής. Αυτή η συγκατάθεση είναι απαραίτητη για την οποιαδήποτε επέμβαση στο χώρο του ναού και του δάσους που τον περιβάλλει, όπως τόνιζε και σε σχετική έκθεση - γνωμοδότησή του, ο αρμόδιος δασολόγος κ. Σφακιανος.
Αυτά ήταν εν γνώσει του Μητροπολίτη Φωκίδας Αθηναγόρα όταν εισηγήθηκε στο Μητροπολιτικό Συμβούλιο την κατεδάφιση του ναού. Για να πετύχει μάλιστα την υπερψήφιση της πρότασής του, υποστήριζε ότι το ξωκλήσι ήταν ετοιμόρροπο. Ωστόσο τα ντοκουμέντα τον διαψεύδουν πανηγυρικά: Φωτογραφίες που πάρθηκαν εξωτερικά και εσωτερικά του ναού παρουσία ;πολιτικού μηχανικού, λίγες ημέρες πριν από την κατεδάφισή του, δείχνουν ότι η εκκλησία βρισκόταν σε άριστη δομική και στατική κατάσταση.
Οι λίγες ασήμαντες μικρορωγμές που υπήρχαν, είναι πλέον κάτι το συνηθισμένο για τους κατοίκους της περιοχής, αφού το ίδιο συμβαίνει και στα σπίτια τους, εξαιτίας των εκρήξεων στα μεταλλεία.
Η απόφαση του Μητροπολιτικού Συμβουλίου, οδηγεί τον εκκλησιαστικό επίτροπο Αθανάσιο Ρούλια σε παραίτηση. Στο Κείμενο της παραίτησής του είναι ιδιαιτέρως καυστικός, κατηγορώντας τον Μητροπολίτη Αθηναγόρα ότι έδωσε την εντύπωση πως ενεργεί ως εκπρόσωπος της «ΑΕΜ Βωξίται Παρνασσού» και όχι ως θρησκευτικός ποιμένας.
Από το κείμενο του Κ. Ρούλια, αντιγράφουμε και το χρονικό της κατεδάφισης:
«Χωρίς προηγούμενη ενημέρωση της Εκκλησιαστικής Επιτροπής για την απόφαση της κατεδαφίσεως του ναού και χωρίς έστω μια τυπική ειδοποίηση κάποιας αρχής της Κοινότητας, μετέβησαν στο χώρο του Ιερού αυτού Ναού εκσκαπτικά μηχανήματα της εν λόγω μεταλλευτικής Εταιρείας και με τον ταχύτερο δυνατό τρόπο, κατεδάφισαν τον ιστορικό αυτό Ναό, εκθεμελιώνοντάς τον τελείως, ώστε να μη μπορεί πλέον να εντοπίζεται η θέση της ύπαρξής του. Τον δε εξοπλισμό του Ναού, εικόνες, ιερά σκεύη κ.λπ. δίκην απορριμμάτων τον φόρτωσαν σε φορτηγό αυτοκίνητο και κατά πληροφορίες τον απέρριψαν... σε κάποια αποθήκη ανταλλακτικών του εργοταξίου της Εταιρείας...»
Παραλογισμού συνέχεια...
Αξίζει να σημειωθεί ότι κάτω από Το ναό και το δάσος που τον περιέβαλε, δεν υπάρχει μετάλλευμα βωξίτη!
Αυτό προκύπτει από μεταλλευτικό χάρτη της εταιρείας, όπως έχει υποβληθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες. Απλώς εμποδίζονταν οι εξορυκτικές εργασίες στην γύρω περιοχή, όπως καταγγέλλουν οι κάτοικοι!!!
Ακόμη επειδή οι ντόπιοι ξυλοκόποι αρνήθηκαν να κόψουν τα δέντρα του Αγίου Αθανασίου, επιστρατεύτηκαν... Αλβανοί.
Η ημέρα που κατεδαφίστηκε η εκκλησία, είναι ιστορική για το γειτονικό Οινοχώρι, αφού στις 6 Ιουνίου του 1943 Το χωριό είχε βομβαρδιστεί από αεροπλάνα του στρατού κατοχής με αποτέλεσμα πολλά θύματα και υλικές ζημιές. Και η ιδία η εκκλησία είναι συνδεδεμένη με τις μεγάλες στιγμές της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας: εκεί στρατοπέδευσαν αγωνιστές του ‘24, άλλα και αντάρτες στην περίοδο της κατοχής. Είχε μάλιστα καεί από τους Γερμανούς κατά τη διάρκεια εκκαθαριστικών επιχειρήσεων το 1944, για να ανακαινισθεί με προσωπική εργασία των κατοίκων του χωριού το 1947.
Η εταιρεία σήμερα, μετά την αντίδραση, μοιράζει εκατομμύρια και για το χτίσιμο καινούργιας εκκλησίας. Ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου Οινοχωριτών Κώστας Ρούλιας σημειώνει:
«...Όσες καινούργιες άλλες εκκλησίες του Αγίου Αθανασίου κι αν φτιάξουμε, εμείς θα παραμείνουμε για πάντα υπόλογοι απέναντι στα παιδιά μας και τα παιδιά των παιδιών μας, γιατί δεν αποτρέψαμε τη βέβηλη αυτή πράξη...» Οι ψυχές των προγόνων μας δεν πρόκειται να υπακούσουν στο οποιοδήποτε σύγχρονο «αποφασίζομεν και διατάσσομεν». Θα μείνουν εκεί που είναι... μέσα στα μπάζα της καταστροφής».
Κώσιας Στοφόρος
Υ. Γ. Ενώ σε άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις — όπως στην Καλαμαριά τα ΜΜΕ, έδειξαν ιδιαίτερη ευαισθησία, στο Θέμα αυτό, με ελάχιστες εξαιρέσεις τήρησαν απόλυτη σιωπή.
Γιατί άραγε;
...Και μερικές
ερωτήσεις που
αναζητούν απαντήσεις
1) Λέγεται ότι στη Γκιώνα κοντά στη θέση « Κορομπιούλα» βρέθηκαν σπήλαια με σταλακτίτες, τα οποία ανατινάχθηκαν σε μια νύχτα! Λέτε να είναι θυσία στο βωμό της έτσι. εννοούμενης βιομηχανικής ανάπτυξης; θα μπορούσε σε άλλη χώρα να καταστραφεί ένα μνημείο της φύσης χωρίς συνέπειες;
2) Λέγεται ότι βρέθηκε πηγή στην Περιοχή Καστελλίου Γκιώνας με μεγάλη ποσότητα νερού κατά την εξόρυξη του βωξίτη κι ότι μέσα σε μια νύχτα έκλεισε με τσιμέντο ταχείας πήξεως. Αληθεύει;
3) Ποιες θα είναι σι συνέπειες από τις ανατινάξεις που γίνονται με μεγάλη ποσότητα δυναμίτιδας, στην υδροδότηση των Αθηνών; Σημειώνουμε ότι οι πηγές του Βοιωτικού Κηφισσού και του Μόρνου ξεκινούν και από την Γκιώνα και η καταστροφή του βουνού επηρεάζει και τα υδάτινα αποθέματα.
4) Ο χείμαρος «Κλεισούρα» που τροφοδοτεί τον Βοιωτικό Κηφισσό, είναι αλήθεια ότι μπαζώθηκε σε κάποια σημεία από την εταιρεία;
5) Γιατί ενώ απαγορεύονται οι εξορύξεις σε απόσταση πεντακοσίων μέτρων απο αρχαία μνημεία, στη θέση Πύργος Καστελλίων , όπου υπάρχει ενετικό κάστρο, γίνονται εξορύξεις στα εκατό μέτρα;
6) Ο μεταλλευτικός κώδικας λέγεται πως επιβάλλει η εξόρυξη να μην είναι ορατή από εθνικούς δρόμους. Γιατί αυτό δεν έχει τηρηθεί;
7) Γιατί κατά παράβαση του περιβαλλοντικού δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ η περιοχή Γκιώνα
- Παρνασσός - Δελφοί είναι βιότοπος κοινοτικού ενδιαφέροντος, δεν έχει ακόμη ανακηρυχθεί ως ζώνη ιδιαίτερης προστασίας;
Στα χωριά της Γκιώνας, χωριά που άδειασαν μετά τον εμφύλιο, χωριά που το φυσικό τους περιβάλλον ανήκει στο Δίκτυο NATURA, στα χωριά αυτά η Χαρά Φράγκου συναντά τους λιγοστούς μόνιμους κατοίκους αλλά κ νεότερους που επιστρέφουν. Είναι ίσως για πρώτη φορά ύστερα από χρόνια που οι κάτοικοι της Γκιώνας συγκεντρώνονται κ όλοι μαζί παλαιοί κ νέοι διεκδικούν μια ποιότητα ζωής κ ένα υγιές φυσικό περιβάλλον.
