Η μαζική αντίσταση στο κλείσιμο της ΕΡΤ ήταν το «πολιτικό ατύχημα» που τόσο φοβόνταν, από την αρχή, όλες οι μνημονιακές δυνάμεις. Το φως της έκρηξης που έγινε στο ραδιομέγαρο ανέδειξε την αλήθεια: η τρικοματική ήταν και είναι μια κυβέρνηση αδύναμη, με τεράστια προβλήματα συνοχής.
Ο Σα­μα­ράς –που προ­βαλ­λό­ταν ως «ηγέ­της μα­κράς πνοής»– είναι εφι­κτό να ανα­τρα­πεί και...
μά­λι­στα πιο εύ­κο­λα απ’ ό,τι υπο­λό­γι­ζαν και οι πιο αι­σιό­δο­ξοι από εμάς. Με την προ­ϋ­πό­θε­ση να συ­νε­χι­στεί η κι­νη­το­ποί­η­ση του κό­σμου, είναι εφι­κτό να σα­ρω­θεί και μαζί του να σα­ρω­θεί όλο το μνη­μο­νια­κό πο­λι­τι­κό σκη­νι­κό.
Δι­καιώ­μα­τα
Κατά τη διάρ­κεια αυτής της μάχης ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ «ανέ­βα­σε» πολύ το ζή­τη­μα της Δη­μο­κρα­τί­ας. Ο «ξαφ­νι­κός θά­να­τος» της ΕΡΤ, το μαύρο στις οθό­νες της δη­μό­σιας ρα­διο­τη­λε­ό­ρα­σης, το διάγ­γελ­μα από­λυ­σης 2.700 ερ­γα­ζο­μέ­νων, οι δια­δο­χι­κές πρά­ξεις Νο­μο­θε­τι­κού Πε­ριε­χο­μέ­νου, αλλά και οι δια­δο­χι­κές επι­στρα­τεύ­σεις απερ­γών, θέ­τουν οπωσ­δή­πο­τε το θέμα των δη­μο­κρα­τι­κών δι­καιω­μά­των των ερ­γα­ζο­μέ­νων και των λαϊ­κών δυ­νά­με­ων, ανα­δει­κνύ­ουν τη σχέση με­τα­ξύ της αντι­δρα­στι­κής οι­κο­νο­μι­κο-κοι­νω­νι­κής πο­λι­τι­κής των μνη­μο­νί­ων και της αυ­ταρ­χι­κής στρο­φής του κρά­τους, που είναι απα­ραί­τη­τη ακρι­βώς για να πε­ρά­σουν τα μνη­μό­νια.
Έτσι, η πάλη για την υπε­ρά­σπι­ση των δη­μο­κρα­τι­κών δι­καιω­μά­των είναι, φυ­σιο­λο­γι­κά, βα­σι­κή προ­γραμ­μα­τι­κή δέ­σμευ­ση της Αρι­στε­ράς, είναι τμήμα της με­θό­δου μας για να αλ­λά­ξου­με τον κόσμο, αλλά και τμήμα της «υπό­σχε­σης» για το τι κόσμο θέ­λου­με να δη­μιουρ­γή­σου­με.
Έχο­ντας πει αυτά τα αυ­το­νό­η­τα για όλες τις εκ­δο­χές της Αρι­στε­ράς, είναι ώρα να θυ­μη­θού­με στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ότι υπάρ­χει μια βα­θειά δια­φο­ρά με­τα­ξύ της πο­λι­τι­κής που υπε­ρα­σπί­ζει τα δη­μο­κρα­τι­κά δι­καιώ­μα­τα για την κοι­νω­νι­κή πλειο­ψη­φία και της πο­λι­τι­κής που υπε­ρα­σπί­ζει την (αστι­κή) Δη­μο­κρα­τία γε­νι­κώς ως πο­λί­τευ­μα.
Σύ­γκρου­ση
Την πιο κρί­σι­μη ώρα για την πτώση του Σα­μα­ρά, την ώρα που ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ κα­λού­σε τον κόσμο στο Σύ­νταγ­μα, δια­βά­σα­με στην πρώτη σε­λί­δα της Αυγής: «Κα­τα­λύ­της πο­λι­τι­κών εξε­λί­ξε­ων με δη­μο­κρα­τι­κή ομα­λό­τη­τα η συ­γκέ­ντρω­ση στο Σύ­νταγ­μα»… «το τε­λευ­ταίο πράγ­μα που μας έχει μεί­νει, σε αυτό τον τόπο να υπε­ρα­σπι­στού­με, είναι οι θε­σμοί και η Δη­μο­κρα­τία».
Δεν έχω πρό­θε­ση να θε­ω­ρη­τι­κο­λο­γή­σω, θυ­μί­ζο­ντας τις «πα­λιές» συ­ζη­τή­σεις για το αν και κατά πόσο υπε­ρα­σπί­ζο­ντας τους «θε­σμούς και τη Δη­μο­κρα­τία» η Αρι­στε­ρά μπο­ρεί να φτά­σει στο γε­νι­κό­τε­ρο στόχο της, στη σο­σια­λι­στι­κή απε­λευ­θέ­ρω­ση της κοι­νω­νί­ας.
Θέλω όμως να θυ­μί­σω ότι σή­με­ρα τα δη­μο­κρα­τι­κά δι­καιώ­μα­τα των ερ­γα­ζο­μέ­νων είναι ανα­πό­σπα­στα δε­μέ­να με κά­ποιες βα­σι­κές οι­κο­νο­μι­κές ανα­τρο­πές: π.χ. στην ΕΡΤ μια δη­μο­κρα­τι­κή λύση δεν είναι μόνο να ξα­να­νοί­ξουν οι οθό­νες, να αφα­νι­στεί το «μαύρο», αλλά επί­σης το να απο­φευ­χθεί η από­λυ­ση 2.700 (ή των μισών) ερ­γα­ζο­μέ­νων σε αυτή.
Και αυτό ση­μαί­νει ότι για τη δη­μό­σια ρα­διο­τη­λε­ό­ρα­ση –όπως και για τα νο­σο­κο­μεία και για τα σχο­λεία– πρέ­πει να βρε­θούν οι ανα­γκαί­οι πόροι που θα δια­σφα­λί­ζουν τη βιω­σι­μό­τη­τά τους. Οι πόροι που τα μνη­μό­νια κα­τευ­θύ­νουν αφει­δώς στη βιω­σι­μό­τη­τα των τρα­πε­ζι­τών, των βιο­μη­χά­νων, των εφο­πλι­στών. Και η σύ­γκρου­ση αυτή είναι απο­λύ­τως βέ­βαιο ότι δεν μπο­ρεί να ολο­κλη­ρω­θεί επι­τυ­χώς για τους ερ­γα­ζό­με­νους, αν θέ­σου­με στον εαυτό μας ως απα­ρα­βί­α­στα όρια την «ομα­λό­τη­τα» και την «υπε­ρά­σπι­ση των θε­σμών και της Δη­μο­κρα­τί­ας».
Όλα αυτά εί­χα­με και θα έχου­με το χρόνο να τα συ­ζη­τή­σου­με και να τα ξε­κα­θα­ρί­σου­με. Όμως η κρίση του Σα­μα­ρά τεί­νει να δη­μιουρ­γή­σει ένα πιο επεί­γον ζή­τη­μα. Το κα­θε­στώς στή­ρι­ξε και –μέχρι στιγ­μής– εξα­κο­λου­θεί να στη­ρί­ζει τον Σα­μα­ρά, ως την κα­ταλ­λη­λό­τε­ρη πο­λι­τι­κή εκ­προ­σώ­πη­σή του. Όμως υπήρ­χε πριν από αυτόν και θα υπάρ­χει και μετά από αυτόν.
Σε­νά­ρια
Την ώρα που οι ερ­γα­ζό­με­νοι γύρω από την ΕΡΤ κα­τε­δά­φι­ζαν τις πο­λι­τι­κές προ­ο­πτι­κές του ακρο­δε­ξιού αρ­χη­γού της Δε­ξιάς, φού­ντω­νε η συ­ζή­τη­ση για τις εναλ­λα­κτι­κές λύ­σεις.
Το εκ­κρε­μές αυτής της συ­ζή­τη­σης κι­νεί­ται προς δια­φο­ρε­τι­κές κα­τευ­θύν­σεις. Δεν μπο­ρεί και δεν πρέ­πει να υπο­τι­μη­θούν φωνές που επι­μέ­νουν στο σε­νά­ριο της «με­γά­λης Δε­ξιάς», στην κυ­βερ­νη­τι­κή συ­νερ­γα­σία με­τα­ξύ μιας (σα­μα­ρι­κής) ΝΔ και της Χρυ­σής Αυγής. Δεν μπο­ρεί, όμως, ή δεν πρέ­πει να υπο­τι­μη­θούν φωνές που αρ­χί­ζουν να υπο­στη­ρί­ζουν την προ­ο­πτι­κή μιας στρο­φής προς μια νέα «κε­ντρο­α­ρι­στε­ρά»: είτε με τη μορφή της ση­με­ρι­νής τρι­κομ­μα­τι­κής χωρίς τον Σα­μα­ρά, είτε με την μορφή ενός νέου «συμ­βι­βα­σμού» με­τα­ξύ τμη­μά­των της ση­με­ρι­νής τρι­κομ­μα­τι­κής και τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ…
Όλα αυτά είναι δυ­να­τόν να ανα­ζη­τη­θούν είτε στην πα­ρού­σα Βουλή, χωρίς την προ­ϋ­πό­θε­ση των εκλο­γών, είτε –αν κα­τα­γρα­φεί αδιέ­ξο­δο– με την προ­ϋ­πό­θε­ση των εκλο­γών και την ανα­ζή­τη­ση μια νέας πο­λυ­κομ­μα­τι­κής στα­θε­ρό­τη­τας.
«Εθνι­κές» λύ­σεις;
Στις εβδο­μά­δες που έρ­χο­νται, θα φο­ρε­θεί πολύ η επί­κλη­ση της «οι­κο­νο­μι­κής ή και εθνι­κής κρί­σης», για να εκ­βια­στούν λύ­σεις στο έδα­φος της «ομα­λό­τη­τας» με σε­βα­σμό «στους θε­σμούς και στη Δη­μο­κρα­τία», λύ­σεις όμως που θα έχουν ως απα­ρα­βί­α­στο όριο τη συ­νέ­χεια του προ­γράμ­μα­τος των Μνη­μο­νί­ων και των Δα­νεια­κών Συμ­βά­σε­ων.
Η απά­ντη­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, δια του Αλ. Τσί­πρα, που καλεί το λαό στους δρό­μους και ταυ­τό­χρο­να ζητά εκλο­γές για να πέσει η τρι­κομ­μα­τι­κή, είναι μια σωστή απά­ντη­ση μέσα στην πο­λι­τι­κή συ­γκυ­ρία. Που θα πρέ­πει να συν­δυά­ζε­ται με την υπεν­θύ­μι­ση –προς κάθε κα­τεύ­θυν­ση– της κυ­ρί­αρ­χης δέ­σμευ­σης του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ για άμεση και μο­νο­με­ρή ανα­τρο­πή των μνη­μο­νί­ων. Και, κατά συ­νέ­πεια, την άρ­νη­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ να τσου­βα­λια­στεί μέσα σε όποιο σχήμα «εθνι­κής ενό­τη­τας» ή «εθνι­κής σω­τη­ρί­ας» επω­ά­ζε­ται στις μέρες που έρ­χο­νται…