ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ
Στα. Άδυτα των μπλε κάδων Της ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΖΑΒΙΤΣΑΝΟΥ,
Φωτογραφίες: ΚΑΝΑΡΗΣ ΤΣΙΓΚΑΝΟΣΤο ΟΙΚΟ έκανε «βουτιά» σε δεκάδες κάδους σε όλη την Αθήνα και έμαθε... από τα λάθη μας. Φαίνεται πως μετά από πέντε χρόνια «γνωριμίας», η σχέση μας με την ανακύκλωση συσκευασιών παραμένει ένα μυστήριο. Οι περισσότεροι από εμάς δεν ξέρουν τι ακριβώς πετάμε στους μπλε κάδους και πώς. Αφού διαπιστώσαμε ποια είναι τα πιο συνηθισμένα λάθη, συντάξαμε τον οδηγό του καλού ανακυκλωτή. Καλή επιτυχία.
ΤΑ ΠΙΟ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΑ ΛΑΘΗ
1. Βρόμικες συσκευασίες
Είναι ένα λάθος που εντοπίσαμε σχεδόν σε όλους τους κάδους. Μπουκάλια μισογεμάτα με χυμούς και αναψυκτικά, κεσεδάκια με απομεινάρια από γιαούρτι, σκεύη αλουμινίου από έτοιμα αγορασμένα γεύματα -με το φαΐ που περίσσεψε-, συσκευασίες με το λάδι που έχει μείνει από το περιεχόμενό τους, καλαμάκια με το σουβλάκι που δεν φάγαμε και πολλά άλλα. Το πρόβλημα που δημιουργείται από αυτά είναι ότι αυξάνουν το μικροβιακό φορτίο στα εργοστάσια διαλογής και έτσι εκτίθενται σε κίνδυνο οι εργαζόμενοι σε αυτά. Η λύση δεν είναι βέβαια να σαπουνίσουμε τη συσκευασία - μη γινόμαστε υστερικοί ούτε σπάταλοι στο νερό. Ενα μικρό ...
ξέπλυμα ή ένα σκούπισμα με τις χαρτοπετσέτες που χρησιμοποιήσαμε είναι αρκετό.
2. Σφιχτοδεμένες σακούλες
Η λογική των μπλε κάδων θέλει τα σκουπίδια χύμα. Βέβαια, κάτι τέτοιο θα είχε νόημα αν άδειαζαν τους κάδους κάθε μέρα και δεν σωρεύονταν σακούλες με ανακυκλώσιμα γύρω και έξω από αυτούς. Με τα προβλήματα που υπάρχουν, όμως, στην αποκομιδή, μπορούμε να ελιχθούμε ανάλογα με την περίπτωση. Αν πετύχουμε τον κάδο άδειο, αδειάζουμε μέσα τη σακούλα με τα ανακυκλώσιμα. Αν είναι γεμάτος, την αφήνουμε επάνω στο σωρό με κάποιο χαλαρό δέσιμο, για να μη χυθεί στο δρόμο το περιεχόμενο και να είναι εύκολο να ανοίξει από τον υπάλληλο στο κέντρο διαλογής.
3. Ελλιπής διαχωρισμός
Για να λειτουργήσει εύρυθμα η αλυσίδα της ανακύκλωσης, είναι καλύτερα να πετάμε τα υλικά όσο πιο διαχωρισμένα γίνεται. Με άλλα λόγια, όταν υπάρχει χαρτί ενωμένο με πλαστική μεμβράνη ή με σκληρό πλαστικό, όπως συμβαίνει σε διάφορα παιχνίδια, καλλυντικά ακόμα και στο πακέτο των τσιγάρων, ας κάνουμε τον κόπο να τα διαχωρίσουμε. Το ίδιο ισχύει και για τα γυάλινα μπουκάλια (και όχι απαραίτητα τα πλαστικά) που έχουν πλαστικά ή μεταλλικά καπάκια, αλλά και για το χαρτί της σοκολάτας, που δεν πρέπει να το τσαλακώνουμε μαζί με το αλουμινόχαρτο.
4. Λάθος υλικά
Αυτό είναι ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα, γιατί πολλοί συνεχίζουν να πετούν τα αποφάγια και άλλα ακατάλληλα υλικά στην ανακύκλωση συσκευασιών. Το να πετάμε οργανικά είδη, τα οποία «δηλώνουν» την ύπαρξή τους με μια έντονη μυρωδιά, είναι η αιτία ή η δικαιολογία που χρησιμοποιούν οι δήμοι για να αδειάζουν τους μπλε κάδους με τα κοινά απορριμματοφόρα. Δεν είναι όμως μόνο τα αποφάγια. Οι κάδοι είναι γεμάτοι από διάφορα άλλα υλικά: μικρά έπιπλα, ρούχα, αφρολέξ, μπουκάλια μπίρας -που, όπως είναι γνωστό, επιστρέφονται και μάλιστα με αντίτιμο και ξαναχρησιμοποιούνται-, αποτσίγαρα, προφυλακτικά, βιοδιασπώμενες σακούλες. Ακόμα και μαρμάρινο νεροχύτη εντοπίσαμε!
5. Ογκώδη αντικείμενα 
Είναι συνηθισμένο να βλέπουμε κάδους γεμάτους μέχρι επάνω με λίγες χαρτόκουτες. Αυτό συνήθως συμβαίνει όταν οι κάδοι βρίσκονται κοντά σε καταστήματα που παραλαμβάνουν εμπορεύματα και πρέπει μετά να ξεφορτωθούν τις κούτες. Σε κάποιο σημείο μάλιστα, στου Ζωγράφου, όπου υπάρχουν πέντε κάδοι σε παράταξη, έμαθα ότι εξυπηρετούν κυρίως ένα μαγαζί: το μανάβικο που βρίσκεται πίσω τους. «Τώρα πια δεν έχουμε ξύλινα τελάρα που επιστρέφονται και γεμίζουμε χαρτόκουτες. Ε, αντί να τις πετάμε στα κοινά σκουπίδια, ζήτησα από τον δήμο να φέρει την ανακύκλωση», μας εξομολογήθηκε ο μανάβης. Πολύ καλά έκαναν και οι δύο, όμως με ένα άλλο μεγαλύτερο σε χωρητικότητα δοχείο ανακύκλωσης, που θα είναι μόνο για χαρτί, και με τις κούτες να μπαίνουν μέσα τσακισμένες, δεν θα χρειάζονταν τόσοι μπλε κάδοι - που όπως διαπιστώσαμε λείπουν από την υπόλοιπη γειτονιά.
ΤΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΑΝΑΚΥΚΛΩΤΗ
ΤΙ ΦΡΟΝΤΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΙΣ ΠΕΤΑΞΟΥΜΕ
Να είναι άδειες από τροφές και υγρά.
Να τις ξεπλύνουμε, αν χρειαστεί, ώστε να μην έχουν υπολείμματα τροφών, λάδια κ.λπ.
Να τσακίζουμε τις χαρτόκουτες για να μην πιάνουν όλο το χώρο.
Οταν υπάρχει χώρος, να ρίχνουμε χύμα τις συσκευασίες και όχι μέσα σε σφιχτοδεμένες σακούλες, για να βοηθάμε τη διαδικασία του διαχωρισμού στο εργοστάσιο.
Στους φακέλους για εύθραυστα αντικείμενα -αυτούς που έχουν πλαστική επένδυση με τις φουσκαλίτσες αέρα για ασφάλεια- είναι καλύτερα να διαχωρίζουμε μόνοι μας το χαρτί από το πλαστικό. Στην ίδια λογική, βγάζουμε τα καπάκια από τις γυάλινες συσκευασίες - στις πλαστικές δεν έχει μεγάλη σημασία γιατί διαχωρίζονται αργότερα στη διαδικασία ανάκτησης.
Να συμπιέζουμε τα πλαστικά μπουκάλια, όταν μπορούμε, για να εξοικονομούμε χώρο.
ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ να πετάμε σπασμένα τζάμια ή καθρέφτες, γιατί η διαλογή γίνεται στο χέρι και είναι επικίνδυνο για τους εργάτες.
ΤΙ ΔΕΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΝΟΥΜΕ ΣΤΟΥΣ ΜΠΛΕ ΚΑΔΟΥΣ
Τα υλικά που ανήκουν σε άλλα συστήματα ανακύκλωσης: μπαταρίες, κάθε είδους ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, ελαστικά, μέταλλα, ρούχα, παπούτσια, πλαστικά δοχεία από λάδια αυτοκινήτων ή από φυτοφάρμακα, οικοδομικά υλικά, στρώματα, παλιά έπιπλα, την παλιά δερμάτινη τσάντα, τα οργανικά υπολείμματα των τροφών, τα κλαδιά από τα δέντρα.
Τις βιοδιασπώμενες σακούλες (αυτές θεωρούνται συμβατικά σκουπίδια και δημιουργούν μεγάλο πρόβλημα στην ανακύκλωση. Είναι καλύτερα να τις χρησιμοποιούμε στα κοινά σκουπίδια γιατί, όταν η σακούλα διασπάται, επιταχύνεται ο χρόνος αποδήμησης).
Τα μικρά χαρτάκια, εισιτήρια και σκισμένες σελίδες (όχι γιατί δεν ανακυκλώνονται, αλλά επειδή δεν έχει μεριμνήσει η ΕΕΑΑ για την ανακύκλωσή τους).
Αποτσίγαρα από έτοιμα ή από στριφτά τσιγάρα.
Χρησιμοποιημένες χαρτοπετσέτες και χαρτομάντιλα.
ΤΙ ΠΕΤΑΜΕ ΣΤΟΥΣ ΜΠΛΕ ΚΑΔΟΥΣ
Χαρτιά: κουτιά από τσιγάρα, λογαριασμούς, εφημερίδες, βιβλία, χαρτοκιβώτια όλων των ειδών, όλα τα περιοδικά, ακόμα και αυτά με τις γυαλιστερές σελίδες, όλους τους φακέλους αλληλογραφίας.
Αλουμινένιες και λευκοσίδηρες συσκευασίες: κουτάκια από αναψυκτικά και μπίρες, κονσέρβες κάθε είδους, σακουλάκια μέσα στα οποία αγοράζουμε τον καφέ, αλουμινένια μπολ μιας χρήσης, τα μεταλλικά ταψάκια μιας χρήσης, το κομμάτι από το αλουμινόχαρτο που χρησιμοποιήσαμε χθες αλλά δεν χρειαζόμαστε πια, μεταλλικά αντικείμενα γραφείου, τα κλειδιά που δεν χρειαζόμαστε κ.λπ.
Ολες τις γυάλινες συσκευασίες:βαζάκια από τρόφιμα, μπουκάλια από ποτά, από αρώματα, από χυμούς, από φάρμακα κ.λπ.
Ολες τις πλαστικές συσκευασίες από: αναψυκτικά, λάδι, αποσμητικά, απορρυπαντικά, δοχεία από τις μπογιές που βάφουμε, σακουλάκια από καπνό. Επίσης, τα σπασμένα χαρακάκια του παιδιού, τα νάιλον από το πακέτο των τσιγάρων, το φιλμ περιτυλίγματος από τα τρόφιμα ή τα έντυπα, τα πλαστικά από τα είδη διατροφής (αλλαντικά, τυριά κ.λπ.) που πωλούνται συσκευασμένα στο σούπερ μάρκετ, το κεσεδάκι από το γιαούρτι, το σακουλάκι από το ρύζι ή τα μακαρόνια, το περιτύλιγμα από τις πάνες και όλα τα σχετικά είδη, τη σακούλα από το απορρυπαντικό πλυντηρίου που τελείωσε, τα παλιά γάντια κουζίνας που τρύπησαν κ.λπ.
Πλαστικά αντικείμενα: κρεμάστρες σπασμένες, την πλαστική κουτάλα που χάλασε, τις πλαστικές σακούλες που δεν θα χρησιμοποιήσουμε, τα πλαστικά εργαλεία γραφείου, τις θήκες από τα CD, τις παλιές κασέτες που δεν ακούμε κ.λπ.
Συσκευασίες τετραπάκ
Ξύλινες συσκευασίες: κουτάκια από ποτά ή δώρα, οδοντογλυφίδες, ξύλινες κουτάλες που χάλασαν, κρεμάστρες ρούχων κ.λπ.
CD, DVD - ανεξάρτητα από το είδος της μουσικής που έχουν.
ΣΥΜΠΙΕΖΩ:
Τα πλαστικά μπουκάλια του νερού είναι καλό να συμπιέζονται, όπως βλέπετε στη φωτογραφία, προκειμένου να μην πιάνουν χώρο. Στην περίπτωση των μπουκαλιών αυτών δεν χρειάζεται να βγάζετε το καπάκι.
ΠΛΕΝΩ:
Πλαστικές συσκευασίες από γιαούρτια, όπως αυτή, αλλά και μπίρες, αναψυκτικά ή άλλα τρόφιμα, θα πρέπει να ξεβγάζονται ώστε να μην έχουν υπολείμματα τροφών, λάδια ή άλλα υγρά.
ΔΕΝ ΣΚΙΖΩ:
Αποκόμματα εισιτηρίων, αποδείξεις, σκισμένες σελίδες και γενικά, χαρτιά που είναι μικρότερα του μεγέθους Α4 δεν ανακυκλώνονται - όχι γιατί δεν γίνεται, αλλά γιατί δεν έχει μεριμνήσει η ΕΕΑΑ για την ανακύκλωσή τους.
ΒΓΑΖΩ ΚΑΠΑΚΙΑ:
Καλό είναι να ξεπλένετε τα γυάλινα μπουκάλια αναψυκτικών ή ποτών, ενώ όταν διαθέτουν μεταλλικά καπάκια, θα πρέπει να τα βγάζετε για να διευκολύνετε τον διαχωρισμό των υλικών.
