Aθώα δελφίνια, ένοχοι άνθρωποι
Ενα πλάσμα μοναδικό και ταυτόχρονα ιδιαίτερο, το δελφίνι, απειλείται με συρρίκνωση του πληθυσμού του εξαιτίας της αλαζονικής και ταυτόχρονα αντιφατικής συμπεριφοράς του ανθρώπου, που από τη μια το καταδιώκει και από την άλλη αντλεί χαρά και συγκίνηση από την παρουσία του.
Χημική ρύπανση από φυτοφάρμακα, υπεραλίευση, ιώσεις και τα κατάλοιπα (π.χ. πλαστικές σακούλες) των ανθρώπων απειλούν τα τέσσερα είδη δελφινιών που απαντώνται στις θάλασσές μας. Περιβαλλοντικές οργανώσεις και κινήσεις πολιτών κάνουν λόγο για «επικίνδυνη αύξηση εκβρασμού νεκρών δελφινιών που παρατηρείται ...τελευταία σε πολλές περιοχές του Κορινθιακού», γεγονός που έχει θέσει σε συναγερμό το δίκτυο της Ομοσπονδίας Οικολογικών Οργανώσεων Κορινθιακού Κόλπου «Αλκυών» που συνεργάζεται στενά με το Ινστιτούτο Κητολογικων Ερευνών Πέλαγος, καθώς και με τους εκπαιδευμένυς εθελοντές σε πολλά σημεία του Κορινθιακού.
Σ' αυτή την κλειστή θάλασσα, που αποκαλείται και «Μεσόγειος μέσα στη Μεσόγειο», φιλοξενούνται τέσσερα είδη δελφινιών, το σύνολο δηλαδή των ειδών που απαντώνται στις ελληνικές θάλασσες: ζωνοδέλφινο, κοινό δελφίνι, σταχτοδέλφινο και ρινοδέλφινο. Ομως σε διάστημα περίπου ενός χρόνου (από 20/11/2009 μέχρι 1/2/2011) καταγράφηκαν τουλάχιστον 20 θάνατοι δελφινιών τα οποία εκβράστηκαν και περισυνελέγησαν από εθελοντές οι οποίοι εκφράζουν την ανησυχία τους για την ανοδική, όπως λένε, τάση θανάτου κητωδών στη θάλασσά τους.
«Θεωρούμε ότι ο αριθμός των νεκρών δελφινιών για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα είναι πολύ μεγάλος σε σύγκριση με άλλες θαλάσσιες περιοχές της χώρας μας» υπογραμμίζει ο Δήμος Αγγελόπουλος, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Οικολογικών Οργανώσεων Κορινθιακού Κόλπου «Αλκυών».
«Εχουμε ενημερώσει για την κατάσταση την υπουργό ΠΕΚΑ Τίνα Μπιρμπίλη, τον γενικό γραμματέα υδάτων, τους επιθεωρητές περιβάλλοντος και τους περιφερειάρχες. Από κανέναν δεν πήραμε απάντηση. Τι συμβαίνει; Δεν απαντάει το ΥΠΕΚΑ σε μια Ομοσπονδία; Θέλουμε να βοηθήσουμε και όχι να αντιδικήσουμε» προσθέτει.
«Φέτος υπάρχει μια αύξηση του αριθμού εκβρασμών δελφινιών της τάξης του 40%. Πέρσι είχαν καταγραφεί συνολικά στην Ελλάδα περίπου 130 εκβρασμοί, φέτος εκτιμάμε ότι στο τέλος της χρονιάς πιθανόν να είναι κοντά στους 180. Αυτό μοιάζει να είναι τραγικό για κάποιον που δεν γνωρίζει. Ομως μεγάλο μέρος της αύξησης οφείλεται στο ότι αναβαθμίσαμε και βελτιώσαμε -το Ινστιτούτο και οι λιμενικές αρχές- την προσπάθεια ανεύρεσης και καταγραφής των εκβρασμών. Σε αυτό έχουν συμβάλει και δεκάδες πολιτών που ευαισθητοποιούνται όλο και περισσότερο και μας αναφέρουν τα περιστατικά» αναφέρει ο Αλέξανδρος Φραντζής, πρόεδρος του Ινστιτούτου Κητολογικών Ερευνών και διδάκτωρ βιολογικής ωκεανογραφίας.
Τονίζει ότι η αύξηση αφορά σχεδόν αποκλειστικά ένα είδος δελφινιού, το ζωνοδέλφινο. Επιστημονική βεβαιότητα για τα ακριβή αίτια της αύξησης των θανάτων δεν υπάρχει γιατί δεν υπάρχουν και τα κονδύλια που θα χρημοτοδοτήσουν τις έρευνες, σημειώνει...
«Εικάζουμε όμως ότι υπάρχει και πάλι φέτος στη Μεσόγειο έξαρση ενός ιού που έχει πλήξει τον πληθυσμό με μορφή πανδημίας όπως συνέβη και μεταξύ 1990-92. Από τότε κάποιες χρονιές παρουσιάζει εξάρσεις. Ειδικά φέτος ισπανοί συνάδελφοι παρατήρησαν αύξηση εκβρασμού ζωνοδέλφινων στην Ισπανία και από τις αναλύσεις τους διέγνωσαν την παρουσία του ιού ως αιτία πολλών απ' τους θανάτους.
Πάντως, η πρώτη έξαρση του ιού οφειλόταν σε πολύ αυξημένη παρουσία οργανοχλωριωμένων ενώσεων που είναι χημικά παράγωγα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων όπως τα DDT και PCB. Αυτές οι ενώσεις συσσωρεύονται μέσα από την τροφική αλυσίδα στους ιστούς των ζωνοδέλφινων και καταστρέφουν το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Ετσι τα κάνουν ευάλωτα στο πρώτο είδος νέου ιού που θα εμφανιστεί».
Οπως σημειώνει, για κάθε είδος δελφινιού οι απειλές είναι διαφορετικές. Για τα κοινά δελφίνια που εξαφανίζονται το κύριο πρόβλημα είναι η υπεραλίευση και η δυσκολία ανεύρεσης τροφής. Για τα ζωνοδέλφινα το πρόβλημα εντοπίζεται στη ρύπανση που προέρχεται από φυτοφάρμακα, βαρέα μέταλλα, οργανοχλωριωμένες ενώσεις καθώς και στις ιώσεις. Το σταχτοδέλφινο καταπίνει τις πλαστικές σακούλες, τις οποίες στα μεγάλα βάθη δεν μπορεί να ξεχωρίσει από τα καλαμάρια από τα οποία τρέφεται. Το ρινοδέλφινο έχει πρόβλημα αλληλεπίδρασης με την αλιεία. Είτε μπλέκεται στα δίχτυα των ψαράδων και πεθαίνει, είτε το σκοτώνουν.
Τα δελφίνια του Κορινθιακού παρουσιάζουν παγκόσμιες μοναδικότητες, λένε οι επιστήμονες. Συνεπώς, αποτελούν ένα εξαιρετικό κομμάτι της παγκόσμιας φυσικής κληρονομιάς αλλά και του ελληνικού θαλάσσιου περιβάλλοντος. Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει ένα μοναδικό στον κόσμο φαινόμενο συμβίωσης και αλληλεπίδρασης μεταξύ των τριών από τα τέσσερα είδη δελφινιών του Κορινθιακού. Σχηματίζουν μεικτές ομάδες, κυνηγούν και παίζουν μαζί.
«Πρέπει άμεσα να ξεκινήσει η προστασία του θαλάσσιου οικοσυστήματος του Κορινθιακού μέσα από ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισής του. Τοπική αυτοδιοίκηση, οικολογικές οργανώσεις, το ΕΛΚΕΘΕ και το Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών έχουν επεξεργαστεί μια ολοκληρωμένη πρόταση μελέτης και προστασίας για να υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Αν και οι προσπάθειες συνεχίζονται και εντείνονται, μέχρι τώρα συναντούμε δυσκολίες στο να βρούμε το ποσό συγχρηματοδότησης της πρότασης. Η Ε.Ε. δίνει το 50% και ενώ στις άλλες χώρες το υπόλοιπο δίνει το ΥΠΕΚΑ εμείς ψάχνουμε χρηματοδότη» σημειώνει ο Αλέξανδρος Φραντζής.
Αν το σχέδιο εγκριθεί, τμήμα ή και ολόκληρος ο Κορινθιακός θα κηρυχθεί περιοχή Natura. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχει συγκεκριμένο διαχειριστικό σχέδιο για το τι θα μπορεί να συμβαίνει στην περιοχή. Θα μελετηθεί ποια θα είναι η καλύτερη λύση για να διατηρηθεί τόσο το οικοσύστημα ακέραιο όσο και να πραγματοποιούνται ανθρώπινες δραστηριότητες που δεν είναι καταστροφικές.
«Τα τελευταία δύο χρόνια τα ζωνοδέλφινα και τα κοινά δελφίνια -που είναι σπανιότατα- ζευγαρώνουν και μεταξύ τους, κάτι που επίσης αποτελεί παγκόσμια μοναδικότητα» σημειώνει ο Νίκος Βογιατζάκης, που με το σκάφος του πραγματοποιεί οικοτουριστικές περιηγήσεις στον Κορινθιακό με επίκεντρο τα δελφίνια. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ινστιτούτου Κητολογικών Ερευνών, σήμερα τα ζωνοδέλφινα στον Κορινθιακό είναι από 300 έως 600 άτομα, τα κοινά δελφίνια περίπου 40, τα σταχτοδέλφινα... ένα, ενώ τα ρινοδέλφινα είναι ανοιχτός πληθυσμός γιατί έχουν παρατηρηθεί τα ίδια άτομα τόσο στον Κορινθιακό όσο και σε άλλες περιοχές.
http://www.enet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου