ΗΜΕΡΙΔΑ: «ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ: ΟΙ ΝΕΕΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ»
Σάββατο 18 Σεπτεμβρίου 2010 Αίθουσα Εκδηλώσεων Δήμου Ιτέας
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΗΜΕΡΙΔΑΣ
9:30 Προσέλευση
10:00 Βιολογική ποικιλότητα: η συμβολή της στην ανθρώπινη ζωή
Εισηγητής: Μαρτίνος Γκαίτλιχ
Ο Μαρτίνος Γκαίτλιχ είναι Διευθυντής της ΜΚΟ «Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης»
(ΕΕΠΦ) και παλαιότερα διετέλεσε και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της. Επίσης, είναι μέλος...
της Συντακτικής Επιτροπής του περιοδικού «Η ΦΥΣΗ» που εκδίδει η Εταιρεία και υπεύθυνος
Περιβαλλοντικών Προγραμμάτων & Παρεμβάσεων.
Υπήρξε συνεργάτης του Ζωολογικού Μουσείου, του εργαστηρίου Ζωολογίας του Βιολογικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών και συμμετείχε στην ομάδα εργασίας του Προγράμματος Βιοτόπων CORINE και του Προγράμματος Δεδομένων για την Ελληνική Χλωρίδα και Πανίδα «ΦΙΛΟΤΗΣ» του ΕΜΠ.
10:50 Η Βιοποικιλότητα του Νομού Φωκίδας
Εισηγητής: Μιχάλης Θεοχαρόπουλος
Ο Μιχάλης Θεοχαρόπουλος είναι Εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και Υπεύθυνος του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Άμφισσας. Είναι Πτυχιούχος του Βιολογικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Πατρών και κάτοχος Diplome D’ Etudes Approfondies (D.E.A.), στην εφαρμοσμένη οικολογία και Doctorat de 3eme cycle en Ecologie Mediterrannéenne από το Πανεπιστήμιο του Saint-Jérôme της Μασσαλίας (Γαλλία). Οι κύριες ερευνητικές δραστηριότητες του έχουν να κάνουν με: Χλωρίδα, Βλάστηση,, Οικολογική αξιολόγηση και Διαχείριση υγροτόπων, νησιών, βουνών της Ελλάδας. Διαχείριση Προστατευόμενων Περιοχών, Περιβαλλοντική εκπαίδευση. Έχει Στο ενεργητικό του περισσότερες από 30 δημοσιεύσεις, ανακοινώσεις, επιστημονικές μελέτες και βιβλία σε θέματα Οικολογίας Φυτών, Συστηματικής Βοτανικής, Φυτοκοινωνιολογίας Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Υγροτόπων, ορεινών και νησιωτικών οικοσυστημάτων και Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
11:30 Πολιτισμική Ποικιλότητα: το ουράνιο τόξο της ζωής
Εισηγήτρια: Μαδούρα Γιώτα
Η Μαδούρα Γιώτα είναι Πολιτισμολόγος (Απόφοιτος του ΕΑΠ, «Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό») και εργάζεται στο Γραφείο Δημάρχου Ιτέας. Επί σειρά ετών ήταν υπεύθυνη της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Ιτέας. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος στο Δ.Σ. & Γραμματέας του «Ελληνικού Δικτύου Δημοτικών & Κοινοτικών Βιβλιοθηκών» και δραστηριοποιήθηκε για την οργάνωση και αναβάθμισή τους. Συμμετείχε στο Πρόγραμμα «Κρατική Αναπτυξιακή Βοήθεια: Διοίκηση & αστική Κοινωνία», προτεραιότητα του οποίου ήταν η παροχή επιστημονικής στήριξης για την ανάπτυξη των Λαϊκών Βιβλιοθηκών της Παλαιστίνης, τις οποίες και επισκέφθηκε με 5μελή επιτροπή το 1998. Έχει δημοσιεύσει μελέτες και εισηγήσεις γύρω από θέματα του Ελληνικού Πολιτισμού και των Βιβλιοθηκών. Μέλος της Συντακτικής Ομάδας του δίτομου έργου «Τα Πρόσωπα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης 2007 – 2010 ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ Ι», Αθήνα 2009.
12:10 Ερωτήσεις – Συζήτηση
Γιατί μας ενδιαφέρει η Βιολογική & Πολιτισμική Ποικιλότητα;
Σύμφωνα με τον ανθρωποκεντρικό ορισμό που δίνει το 1ο κοινοτικό πρόγραμμα δράσης «περιβάλλον είναι το σύνολο των στοιχείων που συγκροτούν με την διαπλοκή των σχέσεών τους, το πλαίσιο, τα μέσα και τις συνθήκες ζωής του ανθρώπου και της κοινωνίας».
Με τη στενή έννοια το περιβάλλον εμπεριέχει μόνον το φυσικό περιβάλλον, δηλαδή της βιοτικές βάσεις ή φυσικούς πόρους του ανθρώπου, ενώ με την ευρεία έννοια εννοείται το συνολικό περιβάλλον που περιλαμβάνει τον άνθρωπο, τους κοινωνικούς και πολιτιστικούς θεσμούς και αγαθά.
Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) ως «βιολογική ποικιλότητα» ορίζεται η ποικιλία μεταξύ των ζωντανών οργανισμών από όλες τις πηγές, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, των χερσαίων, θαλασσίων και άλλων υδατικών συστημάτων, καθώς και των οικολογικών συμπλόκων τα οποία σχηματίζουν. Περιλαμβάνει επομένως την ποικιλότητα μέσα στα είδη, μεταξύ των ειδών και μεταξύ των οικοσυστημάτων.
Σήμερα, είμαστε μάρτυρες μιας σταθερής φθίνουσας πορείας της βιοποικιλότητας, με σοβαρές συνέπειες για το φυσικό κόσμο και την ανθρώπινη ευημερία. Η απώλεια, η υποβάθμιση και ο κατακερματισμός των ενδιαιτημάτων, η υπερεκμετάλλευση ειδών για ανθρώπινη χρήση, η εισαγωγή ξενικών ειδών, η εξάπλωση ασθενειών και η αλλαγή του παγκόσμιου κλίματος αποτελούν τις κύριες απειλές για τη βιοποικιλότητα, που προέρχονται από ανθρώπινες δραστηριότητες.
Γνωρίζατε ότι:
• Το 2010 έχει ανακηρυχθεί από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ως Παγκόσμιο Έτος Βιοποικιλότητας
• Γύρω στο 50% όλων των ειδών θηλαστικών, πουλιών και ερπετών θα χαθεί στα επόμενα 300-400 έτη
• Κάθε είκοσι λεπτά, ένα είδος τροπικού ψαριού εξαφανίζεται για πάντα από τη Γη
• Τα τροπικά δάση αν και καταλαμβάνουν μόλις το 7% της χερσαίας επιφάνειας του πλανήτη, περιέχουν πάνω από τα μισά από τα υπάρχοντα είδη
• Τα τελευταία 300 χρόνια, οι εκτάσεις των δασών στον πλανήτη έχουν συρρικνωθεί κατά 40% περίπου
• Από το 1900, το 50% των υγροτόπων, σε επίπεδο πλανήτη, έχει αλλάξει χρήση.
• 60% των κοραλλιογενών υφάλων ενδέχεται να χαθούν - ακόμη και μέχρι το 2030 - λόγω της παράνομης αλιείας, της ρύπανσης, των ασθενειών, της εισαγωγής ξενικών ειδών καθώς και να αποχρωματιστούν εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής
• Το 15% των σπονδυλόζωων και το 50% των ασπονδύλων της χώρας μας κινδυνεύουν με εξαφάνιση στο άμεσο μέλλον
• Το 27% της ελληνικής επικράτειας έχει ενταχθεί στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστευόμενων περιοχών Natura 2000, καθώς φιλοξενεί προστατευόμενα είδη και οικοτόπους
Η βιοποικιλότητα συντελεί στη διατήρησης της ανθρώπινης ζωής μέσω της παροχής αγαθών και υπηρεσιών. Στα αγαθά περιλαμβάνονται η παροχή τροφής (μέσω της αλιείας, του κυνηγιού και της γεωργικής παραγωγής), η χρήση των ειδών ως πρωτογενούς πηγής φαρμακευτικών χημικών, καθώς και η παροχή ξυλείας, καυσίμων και πρώτων υλών για τη βιομηχανία.
Πέραν αυτών η βιοποικιλότητα υποστηρίζει την ανθρώπινη ζωή μέσω:
• του καθαρισμού του αέρα και του νερού και της αποδόμησης των αποβλήτων
• της μερικής σταθεροποίησης του κλίματος, και του μετριασμού των ξηρασιών και των πλημμύρων
• της ανακύκλωσης και κυκλοφορίας των θρεπτικών συστατικών
• της δημιουργίας και διατήρησης των εδαφών και ανανέωσης της γονιμότητάς τους
• της προστασίας των ακτών από τη διάβρωση λόγω των κυμάτων
• της επικονίασης των καλλιεργούμενων φυτών και του ελέγχου των περισσότερων πιθανών γεωργικών ζιζανίων
• της αισθητικής της αξίας
Επομένως, η βιοποικιλότητα μπορεί να θεωρηθεί ως ένα είδος παγκόσμιας κληρονομιάς από την οποία μπορούν να επωφεληθούν όλοι οι λαοί του πλανήτη.
Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για την πολιτισμική ποικιλότητα, που εκδηλώνεται με τη διαφορετικότητα στις γλώσσες, στις θρησκευτικές αντιλήψεις, στις πρακτικές διαχείρισης της γης, στην καλλιτεχνική δημιουργία, στην πολιτική-κοινωνική οργάνωση ή στις ενδυματολογικές, ψυχαγωγικές και διατροφικές συνήθειες και που, σύμφωνα με τη διακήρυξή της UNESCO, «είναι τόσο απαραίτητη για το ανθρώπινο είδος όσο και η βιοποικιλότητα για τη φύση».
Δυστυχώς όμως, όπως επισημαίνει στο μήνυμά του με αφορμή την πρώτη επέτειο εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας (2003) ο Διευθυντής της UNESCO Κοïχίρο Μοτσουούρα: «Σχεδόν παντού, υπό την επήρεια της αχαλίνωτης παγκοσμιοποίησης, γλώσσες αχρηστεύονται, παραδόσεις ξεχνιούνται και ευάλωτοι πολιτισμοί περιθωριοποιούνται, αν δεν εξαλείφονται. Ο κίνδυνος της δραματικής πτώσης του φάσματος της πολιτισμικής ποικιλότητας είναι υψηλός. Το ουράνιο τόξο της γης δεν μπορεί να περιοριστεί σε ένα ή άλλο από τα χρώματά του χωρίς να διακυβεύεται η κληρονομιά των επερχόμενων γενεών και η επιβίωση του ανθρώπινου είδους».
Ξέρατε ότι:
Περισσότερα από 200 εκατομμύρια ιθαγενών (4% του παγκόσμιου πληθυσμού) ζουν σε περιοχές με ιδιαίτερα αυξημένα επίπεδα βιοποικιλότητας; Η πολιτιστική, πνευματική και οικονομική ανάπτυξη καθεμιάς από τις παραπάνω κοινωνίες είναι συχνά μοναδική. Στις μέρες μας, οι ιδιαίτερα αποτελεσματικές αυτές πρακτικές διαχείρισης συγκεκριμένων οικοσυστημάτων κινδυνεύουν να χαθούν αφού ομάδες ιθαγενών ενσωματώνονται σε μεγαλύτερες κοινωνίες με αποτέλεσμα ο παραδοσιακού τύπου πολιτισμός τους να αφομοιώνεται με το σύγχρονο πολιτισμό των οικονομικά ισχυρών κοινωνιών.
Δεδομένου ότι ορισμένες παραδοσιακές πρακτικές αποτελούν "πρότυπα" μέσα προσαρμογής του ανθρώπου σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα, η διάσωση η παραπέρα ανάπτυξή τους και η εφαρμογή τους οπουδήποτε οι συνθήκες την ευνοούν, κρίνεται αναγκαία. Στα πλαίσια αυτά είναι ιδιαίτερα σημαντική η ανάδειξη και αξιοποίηση των μνημείων της πολιτιστικής μας κληρονομιάς που αποτελούν μια διαχρονική πηγή γνώσης ανά τους αιώνες.
Δήμος Ιτέας
18 Σεπτεμβρίου 2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου