Τί αλλάζει σε εισοδήματα και φορολογία. Ολόκληρο το νομοσχέδιο

Αφορολόγητο όριο 12.000 ευρώ, έξι κλιμάκια φορολόγησης με συντελεστές από 18% έως 40%, κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης -με εξαίρεση τους τόκους των καταθέσεων και των ομολόγων- ενώ ανακοινώθηκε και η εισοδηματική πολιτική από τον υπουργό Οικονομικών, κ. Γ. Παπακωνσταντίνου στο πλαίσιο της ανακοίνωσης του φορολογικού ν/σ. Στα 800 εκατ. ευρώ το όφελος από τα μέτρα, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, κ. Γ. Παπακωνσταντίνου στο πλαίσιο της ανακοίνωσης του φορολογικού ν/σ [...]

Αφορολόγητο όριο 12.000 ευρώ και κάλυψή του με αποδείξεις ίσες με το 30% του συνολικού εισοδήματος για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ και 10% για εισοδήματα μεταξύ 6.000 και 12.000 ευρώ, κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης -με εξαίρεση τους τόκους των καταθέσεων και των ομολόγων- ενώ ανακοινώθηκε και η εισοδηματική πολιτική από τον υπουργό .

Με το νομοσχέδιο αυτό επέρχονται σημαντικές μεταβολές στο φορολογικό καθεστώς που αφορούν μεταξύ άλλων στον λογιστικό προσδιορισμό βάσει βιβλίων εσόδων - εξόδων για όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες, ταξιτζήδες, μηχανικούς αρχιτέκτονες κ.α. φορολόγηση των μερισμάτων στην κλίμακα και υπεραξίας μετοχών, κίνητρα για τον επαναπατρισμό κεφαλαίων με φόρο 5% επί της αξίας του κεφαλαίου, αντικατάσταση του ΕΤΑΚ από προοδευτικό φόρο στην ακίνητη περιουσία με αφορολόγητο όριο 400.000 ευρώ, φορολόγηση των ακινήτων των εξωχώριων εταιριών ακινήτων (offshore) με 10% ετησίως, προσαρμογή αντικειμενικών αξιών, φορολόγηση της εκκλησιαστικής περιουσίας και καθιέρωση τεκμηρίων.

Όλα τα εισοδήματα θα προσδιορίζονται με λογιστικό τρόπο, διάταξη που αφορά κυρίως ταξί, φορτηγά ΔΧ, λεωφορεία ΚΤΕΛ, ενοικιαζόμενα δωμάτια, camping, μηχανικούς, αρχιτέκτονες, λιανοπωλητές, πρακτορεία ΠΡΟΠΟ, βενζινάδικα, περίπτερα.

Παράλληλα πέραν αυτών φορολογούνται οι παροχές σε είδος προς εταιρικά στελέχη και θεσπίζονται κίνητρα για τις νέες επιχειρήσεις, καθιερώνεται ελάχιστο τεκμαρτό κόστος διαβίωσης, ενώ καθίστανται υποχρεωτικές από το 2011οι εμπορικές συναλλαγές μέσω τραπεζικών επαγγελματικών λογαριασμών.

"Το συνολικό όφελος από την εισοδηματική πολιτική είναι περί τα 800 εκατ. ευρώ", είπε ο Παπακωνσταντίνου κατά την διάρκεια συνέντευξης τύπου για την παρουσίαση του νομοσχεδίου. Ο Παπακωνσταντίνου πρόσθεσε ότι η αντίδραση της ΕΕ στα μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνηση θα είναι θετική.

Αναλυτικότερα οι αλλαγές είναι οι ακόλουθες
Α. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ:
1. Φορολογική κλίμακα
Εισάγεται μια νέα φορολογική κλίμακα χωρίς διακρίσεις ως προς την πηγή προέλευσης των εισοδημάτων, με περισσότερα κλιμάκια για πιο δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών και με πρόβλεψη για ανά διετία αναπροσαρμογή των κλιμακίων βάσει του τιμαρίθμου. Το αφορολόγητο όριο για όλους τους φορολογούμενους είναι τα 12.000 Ευρώ. Η νέα κλίμακα διαμορφώνεται ως εξής:

Με τη νέα κλίμακα υπάρχει μετατόπιση βάρους από τα χαμηλά και μεσαία στα υψηλά εισοδήματα. Συγκεκριμένα, υπάρχει φοροελάφρυνση σε εισοδήματα μέχρι 40.000 Ευρώ. Ενδεικτικά, εισόδημα 25.000 Ευρώ έχει μείωση φόρου 310 Ευρώ (-10%), εισόδημα 35.000 Ευρώ έχει μείωση φόρου 50 Ευρώ (-1%), ενώ εισόδημα 100.000 Ευρώ έχει αύξηση φόρου 1.350 Ευρώ (7%).

2. Αποδείξεις και αφορολόγητο όριο
Μέρος του αφορολογήτου ορίου θα εξασφαλίζεται με τη συλλογή αποδείξεων από την αγορά αγαθών και υπηρεσιών. Περιλαμβάνονται όλες οι κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών εκτός εκείνων που αφορούν αγαθά μεγάλης αξίας που αποτελούν τεκμήριο ελάχιστου εισοδήματος, των τακτικών λογαριασμών στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, της ενέργειας, της ύδρευσης κλπ, και όσων αναγνωρίζονται ιδιαιτέρως για μείωση του εισοδήματος ή έκπτωση από το φόρο (ιατρικές δαπάνες, δαπάνες ενοικίων, ασφάλιστρα κλπ).

Το σύστημα λειτουργεί ως εξής: Το μέρος του αφορολογήτου που απαιτείται να καλυφθεί με αποδείξεις ισούται με το 30% του συνολικού εισοδήματος για εισοδήματα άνω των 12.000 Ευρώ και 10% για εισοδήματα μεταξύ 6.000 και 12.000 Ευρώ. Για την κάλυψη του αφορολογήτου ορίου προσμετράται το 100% της αξίας των αποδείξεων που θα υποβληθούν. Εάν οι αποδείξεις που θα υποβληθούν δεν καλύπτουν το αφορολόγητο όριο η διαφορά έως τα 12.000 ευρώ φορολογείται με συντελεστή 10%. Για ποσά αποδείξεων μεγαλύτερα του πιο πάνω ορίου και για αξία αποδείξεων έως 15.000 Ευρώ ατομικού εισοδήματος (30.000 οικογενειακού) εκπίπτει φόρος ίσος με το 10% της επιπλέον του αφορολογήτου αξίας.

Παραδείγματα:
*Έστω φορολογούμενος χωρίς οικογένεια δηλώνει ατομικό εισόδημα 30.000 Ευρώ και φέρνει αποδείξεις 12.000 Ευρώ. Το 30% του εισοδήματος άρα 30.000 x 0.30=9.000 Ευρώ απαιτείται για τη κάλυψη του αφορολόγητου. Απομένουν αποδείξεις 3.000 Ευρώ οι οποίες εκπίπτουν φόρο 10% άρα 3.000 x 0.1=300 Ευρώ λιγότερο φόρο. Β) Έστω φορολογούμενος με το ίδιο εισόδημα που συγκεντρώνει μόνο 5.000 Ευρώ αποδείξεις. Όπως είδαμε για το αφορολόγητο χρειάζεται 9.000 άρα 9.000-5.000=4.000 ακάλυπτο αφορολόγητο που επιβαρύνεται με συντελεστή 10% και πληρώνει επιπλέον φόρο 4.000x0.1=400 Ευρώ. Σε σχέση με τον προηγούμενο η διαφορά είναι 300+400=700 Ευρώ επιπλέον φόρο.

*Έστω φορολογούμενος με οικογένεια και εισόδημα 20.000 Ευρώ φέρνει αποδείξεις 8.000 Ευρώ. Τα 6.000 Ευρώ (20.000 x 0.3) χρησιμοποιούνται για τη κάλυψη του αφορολογήτου και τα υπόλοιπα 2.000 ευρώ χρησιμοποιούνται για τη μείωση φόρου κατά 200 Ευρώ (2.000 x 0.1). Αν φέρει μόνο 4.000 Ευρώ αποδείξεις τότε δεν καλύπτει το αφορολόγητο κατά 2.000 Ευρώ οπότε φορολογείται με 2000 x 0,1=200 Ευρώ. Άρα διαφορά από τη προηγούμενη περίπτωση 200 + 200 = 400 Ευρώ.

Οι φορολογούμενοι υποβάλλουν τις αποδείξεις σε ειδική φόρμα ηλεκτρονικά ή σε κλειστό φάκελο στη Δ.Ο.Υ. Προβλέπεται η αντικατάσταση από ηλεκτρονικό σύστημα καταγραφής αποδείξεων.

3. Κατάργηση αυτοτελούς φορολόγησης
Καταργούνται όλες οι περιπτώσεις αυτοτελούς φορολόγησης εισοδημάτων. Οι περιπτώσεις αυτές εντάσσονται στην ενιαία κλίμακα φορολογίας εισοδήματος. Εξαιρούνται μόνο οι τόκοι των τραπεζικών καταθέσεων και των ελληνικών κρατικών ομολόγων για τους οποίους διατηρούνται οι ισχύουσες διατάξεις.
Παραδείγματα: Καταργείται η αυτοτελής φορολόγησης των διαφόρων επιδομάτων και αποζημιώσεων των υπαλλήλων του δημόσιου τομέα, τα εισοδήματα από την υπογραφή συμβολαίων ποδοσφαιριστών, προπονητών κλπ, οι αμοιβές όσων εκλέγονται στη τοπική αυτοδιοίκηση κ.α.

4. Κατάργηση των φοροαπαλλαγών
Καταργούνται όλες οι απαλλαγές από τη φορολογία εισοδήματος ή η φορολόγηση εισοδημάτων με ειδικούς συντελεστές. Εξαιρούνται μόνο οι περιπτώσεις που αφορούν ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες ( άτομα με βαριά κινητική αναπηρία, πολύτεκνες μητέρες, η αποζημίωση λόγω απόλυσης κ.α.) αλλά σε συνδυασμό με εισοδηματικό κριτήριο.

5. Λογιστικός προσδιορισμός εισοδημάτων
Εισάγεται ο λογιστικός προσδιορισμός βάσει βιβλίων εσόδων - εξόδων και αποδείξεων πώλησης ή παροχής υπηρεσιών για όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες και καταργείται κάθε ειδικός τρόπος φορολόγησης ορισμένων κατηγοριών επαγγελμάτων. Ειδικότερα επιβάλλεται ο λογιστικός προσδιορισμός των εισοδημάτων των:

Ταξί, Φορτηγών Δημόσιας Χρήσης, Λεωφορείων ΚΤΕΛ, Ενοικιαζομένων Δωματίων (χωρίς ελάχιστο όριο 7 δωματίων), Κάμπινγκ, Μηχανικοί - Αρχιτέκτονες, Λιανοπωλητές, Πρακτορεία ΠΡΟΠΟ, Βενζινάδικα, Περίπτερα, κ.α.

6. Φορολόγηση μερισμάτων και υπεραξίας μετοχών
Στα φορολογητέα, βάσει κλίμακας, εισοδήματα εντάσσονται τα μερίσματα και γενικότερα τα διανεμόμενα κέρδη που εισπράττονται από φυσικά πρόσωπα. Ο τρόπος φορολόγησης των μερισμάτων εξηγείται πιο κάτω στην ενότητα της φορολογίας Νομικών Προσώπων.

Στα φορολογητέα, βάσει κλίμακας, εισοδήματα εντάσσεται η υπεραξία από τη βραχυχρόνια αγοραπωλησία μετοχών. Για τον ορισμό της φορολογητέας υπεραξίας λαμβάνονται υπόψη και οι τυχόν ζημιές που έχει υποστεί ο φορολογούμενος από τις πιο πάνω πράξεις.

7. Ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων
Για τα εισοδήματα του 2011 και εξής η δήλωση φόρου εισοδήματος υποβάλλεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά. Με υπουργική απόφαση ορίζεται η μορφή της ηλεκτρονικής δήλωσης και οι εναλλακτικές δυνατότητες για την συμπλήρωση και υποβολή της (απευθείας, μέσω φοροτεχνικών γραφείων, μέσω ΚΕΠ).

8. Ενθάρρυνση επαναπατρισμού κεφαλαίων από το εξωτερικό
Καταθέσεις σε τράπεζες στην αλλοδαπή που εντός έξι μηνών θα μεταφερθούν σε ετήσιο προθεσμιακό λογαριασμό στην Ελλάδα εξαιρούνται του ελέγχου πόθεν έσχες εφόσον καταβληθεί φόρος 5% επί της αξίας του κεφαλαίου. Τα κεφάλαια ελλήνων φορολογουμένων που βρίσκονται εκτός Ελλάδας μπορούν να δηλωθούν, να παραμείνουν εκτός Ελλάδας και να εξαιρεθούν του πόθεν έσχες εφόσον καταβληθεί φόρος 8% επί της αξίας του κεφαλαίου. Μετά το πέρας της περιόδου των έξι μηνών οι ελληνικές αρχές θα ενεργοποιήσουν κάθε διεθνή ή ευρωπαϊκή συμφωνία προκειμένου να λάβουν γνώση των καταθέσεων ελλήνων φορολογουμένων σε τράπεζες της αλλοδαπής.

Β. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ
9. Αντικατάσταση ΕΤΑΚ από προοδευτικό φόρο στην ακίνητη περιουσία
Το Ειδικό Τέλος Ακινήτου Περιουσίας καταργείται. Επιβάλλεται ετήσιος φόρος κατοχής μεγάλης ακίνητης περιουσίας σε ατομικό επίπεδο με την πιο κάτω κλίμακα:
Η πιο πάνω κλίμακα εφαρμόζεται στις ισχύουσες αντικειμενικές τιμές. Εφόσον οι αντικειμενικές τιμές μεταβληθούν η κλίμακα θα αναπροσαρμόζεται.

10. Μεταβιβάσεις
Η ισχύουσα φορολογία μεταβίβασης ακινήτων εφαρμόζεται και κατά τη μεταβίβαση μετοχών ή εταιρικών μεριδίων εταιρειών κατοχής και εκμετάλλευσης ακινήτων.

11. Φορολόγηση εξωχώριων εταιριών ακινήτων (offshore)
Αυξάνεται ο συντελεστής φορολόγησης ακινήτων στην ιδιοκτησία εξωχώριων εταιρειών από 3% σε 10% ετησίως και καταργείται κάθε εξαίρεση από την υποχρέωση καταβολής φόρου. Ταυτόχρονα προσφέρεται προθεσμία για μεταβίβαση του ακινήτου σε φυσικό πρόσωπο με ευνοϊκούς όρους. Τα κτηματολογικά γραφεία ή υποθηκοφυλακεία υποχρεούνται εντός έξι μηνών να ενημερώσουν την ΓΓΠΣ για όλα τα ακίνητα αρμοδιότητάς τους που αποτελούν ιδιοκτησία εξωχώριων εταιρειών. Υποχρεούνται επίσης να κοινοποιούν στη ΓΓΠΣ κάθε νέα τέτοια εγγραφή ή άλλη μεταβολή στα αρχεία τους. Παράλληλα ενεργοποιείται η Υπηρεσία Έρευνας & Ελέγχου Τιμών (ΥΠ.Ε.Ε.Τ.) για την συλλογή πληροφοριών για τις εταιρείες που βρίσκονται εγκατεστημένες σε προνομιακά φορολογικά καθεστώτα και εφαρμόζεται ενδελεχής έλεγχος εταιριών στις οποίες μέτοχος είναι εξωχώρια εταιρία.

12. Προσαρμογή αντικειμενικών αξιών
Αρμόδιες Επιτροπές Εκτίμησης Εμπορικών Αξιών ανά έτος εκτιμούν και δημοσιεύουν την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών κάθε ζώνης ώστε οι τελευταίες να προσεγγίζουν τις πραγματικές εμπορικές αξίες. Για να αποφευχθεί η υπερβολική φορολογική επιβάρυνση που ενδεχομένως προκύψει σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση, πέραν της προαναφερθείσας αναπροσαρμογής των κλιμακίων για τη φορολογία μεγάλης ακίνητης περιουσίας θα προσαρμοσθούν και οι συντελεστές φόρου μεταβίβασης ακινήτων.

13. Φορολόγηση της εκκλησίας
Η ακίνητη περιουσία της εκκλησίας φορολογείται όπως και των άλλων ΝΠΔΔ κοινωφελούς σκοπού. Ομοίως φορολογούνται και τα έσοδα από την εκμετάλλευση της ακίνητης περιουσίας της εκκλησίας και των ιερών μονών.

Γ. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
14. Διαχωρισμός των φορολογητέων κερδών σε μη διανεμόμενα και διανεμόμενα κέρδη
Η κύρια μεταβολή αφορά στο διαχωρισμό των φορολογητέων κερδών σε μη διανεμόμενα και διανεμόμενα κέρδη. Η φορολογία των μη διανεμομένων κερδών μειώνεται σταδιακά από 25% σε 20%. Το 2010 ο συντελεστής φόρου μειώνεται στο 24%. Η παρακράτηση φόρου στα διανεμόμενα κέρδη (μερίσματα) γίνεται σε επίπεδο νομικού προσώπου με συντελεστή 40%. Στη συνέχεια τα διανεμόμενα κέρδη (μερίσματα) εντάσσονται στη φορολογική δήλωση του μετόχου και ο φόρος υπολογίζεται με την ενιαία κλίμακα φορολογίας εισοδήματος. Το ποσοστό των μερισμάτων που εντάσσεται στην ενιαία φορολογική κλίμακα φυσικών προσώπων, θα υπολογίζεται έτσι ώστε η συνολική φορολογική επιβάρυνση να μη ξεπερνά το 40%. Επιστρέφεται φόρος σε όσους από τη συνολική φορολόγηση προκύπτει φόρος μικρότερος του 40%.

15. Ευνοϊκή μεταχείριση για μικρές επιχειρήσεις
Θεσπίζεται 5ετές αφορολόγητο για δημιουργία και λειτουργία νέων επιχειρήσεων από άτομα έως 30 ετών.

16. Επέκταση ΦΠΑ
Προβλέπεται η επέκταση ΦΠΑ σε οικονομικές δραστηριότητες που σήμερα δεν καλύπτονται ή απαλλάσσονται.

17. Φορολόγηση παροχών σε είδος προς εταιρικά στελέχη
Επειδή οι επιτηδευματίες αγοράζουν πολυτελή αυτοκίνητα στο όνομα των εταιρειών τους για να μην τα εμφανίζουν στις προσωπικές δηλώσεις τους θα προβλεφθεί ότι το κόστος κυκλοφορίας, συντήρησης και τα μισθώματα που καταβάλλονται όπως αυτά προκύπτουν από τα βιβλία της εταιρείας αποτελούν εισόδημα του χρήστη (Διευθύνων Σύμβουλος, Διαχειριστής, Πρόεδρος ΔΣ, στέλεχος).

18. Κριτήρια αυτοελέγχου
Η αντιμετώπιση σε συστηματική βάση του φαινομένου της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας με την προοδευτική λήψη κατάλληλων θεσμικών και διοικητικών μέτρων πρέπει να συνδυαστεί με την αύξηση της εθελούσιας συμμόρφωσης. Σ΄ αυτή την κατεύθυνση θα υπάρχουν κίνητρα για τον αυτοέλεγχο των μικρών επιχειρήσεων με την καθιέρωση δεικτών, όρων και προϋποθέσεων υπαγωγής. Όποιος πληροί τα συγκεκριμένα κριτήρια ή τα αποδέχεται θα ολοκληρώνει κατ΄ αρχήν την φορολογική του υποχρέωση για την συγκεκριμένη χρήση. Βέβαια εάν από το σύνολο των στοιχείων βρεθεί στο δείγμα μέσω της ανάλυσης κινδύνου κατ΄ εξαίρεση θα υπόκειται σε έλεγχο.

19. Κατάργηση χαριστικών φοροαπαλλαγών
Επανεξέταση και κατάργηση χαριστικών φοροαπαλλαγών στις επιχειρήσεις. Φορολόγηση 90% των bonus στις τράπεζες.

20. Φορολογικά πιστοποιητικά επιχειρήσεων από ορκωτούς ελεγκτές
Ορκωτοί ελεγκτές, και για τις μικρότερες εταιρείες πιστοποιημένα γραφεία λογιστών ή φοροτεχνικών, θα βεβαιώνουν τη φορολογική υποχρέωση της επιχείρησης. Με βάση σχετικό πιστοποιητικό η εταιρία θα καταβάλει το βεβαιωθέντα φόρο και θα θεωρείται κατ' αρχήν φορολογικά ενήμερη. Η εφορία με βάση το σύστημα στοχευμένων ελέγχων θα διενεργεί δειγματοληπτικούς ελέγχους οι οποίοι εφόσον αναδείξουν φοροδιαφυγή θα επιφέρουν τις προβλεπόμενες κυρώσεις τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στις ελεγκτικές εταιρίες.

Δ. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗΣ
21. Ελάχιστο τεκμαρτό κόστος διαβίωσης
Προτείνεται η καθιέρωση ενός αντικειμενικού συστήματος προσδιορισμού των δαπανών που απαιτούνται να γίνουν λόγω της κατοχής και χρήσης ορισμένων περιουσιακών στοιχείων. Θα λαμβάνεται υπόψη ένα τεκμαρτό ετήσιο κόστος συντήρησης και λειτουργίας κατοικιών, αυτοκινήτων, σκαφών αναψυχής, εναέριων μέσων, πισινών, διδάκτρων, οικιακών βοηθών κ.α. προκειμένου να εκτιμηθεί ένα τεκμαρτό εισόδημα ως ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα.

Το τεκμαρτό κόστος διαβίωσης δεν εξαντλεί τη φορολογική υποχρέωση του φορολογούμενου ο οποίος εξακολουθεί να υπόκειται σε έλεγχο όσον αφορά στην ακριβή δήλωση των εισοδημάτων του. Επίσης λειτουργεί ως βάση για την καταρχήν αξιολόγηση από τις φορολογικές αρχές της ειλικρίνειας του δηλούμενου εισοδήματος στο πλαίσιο του ανωτέρω συστήματος μορίων κινδύνου. Το μέτρο αυτό δεν καταλαμβάνει τους συνταξιούχους.

22. Επαγγελματικοί λογαριασμοί
Από 1/1/2011 όλες οι συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων κάθε κατηγορίας πραγματοποιούνται υποχρεωτικά μέσω τραπεζικών επαγγελματικών λογαριασμών. Με υπουργική απόφαση θα ορίζεται το ελάχιστο ύψος ανά συναλλαγή που θα υπόκειται στη παρούσα διάταξη και κάθε άλλη διαδικασία για την εφαρμογή της. Ειδική μέριμνα θα υπάρξει για τις επιχειρήσεις που έχουν περιληφθεί στον Τειρεσία και για όσο διάστημα περιλαμβάνονται εκεί. Οι Τράπεζες όπου τηρούνται οι επαγγελματικοί λογαριασμοί των επιχειρήσεων υποχρεούνται να παρέχουν στη ΓΓΠΣ ενημέρωση για τις πραγματοποιούμενες συναλλαγές σε πραγματικό χρόνο.

23. Περιουσιολόγιο
Η ΓΓΠΣ εντός έξι μηνών συγκροτεί περιουσιολόγιο όλων των φυσικών προσώπων κατόχων Α.Φ.Μ. Στο περιουσιολόγιο περιλαμβάνονται κυρίως ακίνητα, αυτοκίνητα, σκάφη, εναέρια μέσα μεταφοράς, κατοχή μετοχών, αμοιβαίων κεφαλαίων, και εταιρικών μεριδίων. Δεν περιλαμβάνονται οι τραπεζικές καταθέσεις και τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου. Με υπουργική απόφαση θα ορίζεται ο τρόπος αποτύπωσης και συγκέντρωσης των πιο πάνω περιουσιακών στοιχείων. Το περιουσιολόγιο θα αποτελεί τη βάση για διεξαγωγή διασταυρώσεων προς επαλήθευση των εισοδημάτων που δηλώνονται από τους φορολογούμενους.

24. Διασταυρώσεις στοιχείων
Τακτική εφαρμογή ηλεκτρονικών διασταυρώσεων. Αναθεώρηση του υπάρχοντος πλαισίου διασταύρωσης στοιχείων με βάση ετήσιο πρόγραμμα για τακτικούς περιοδικούς ελέγχους και όχι σε ad hoc βάση όπως είναι σήμερα. Στους ελέγχους περιλαμβάνονται και έλεγχοι που γίνονται για πρώτη φορά, όπως η διασταύρωση στοιχείων τραπεζικών λογαριασμών που λαμβάνουμε από άλλες χώρες. Ο έλεγχος θα γίνεται με την εφαρμογή κριτηρίων επικινδυνότητας το μέγεθος των δειγμάτων θα είναι τέτοιο ώστε να μπορεί να ελεγχθεί αποτελεσματικά από ελεγκτές και επιθεωρητές.

25. Ηλεκτρονική διασύνδεση του Υπουργείου Οικονομικών
Ηλεκτρονική διασύνδεση του Υπουργείου Οικονομικών με όλα τα Υπουργεία και Φορείς με υποχρέωση όλων για υποβολή κάθε στοιχείου οικονομικού ενδιαφέροντος είτε πρόκειται για αμοιβές, είτε για μισθούς, είτε για αποζημιώσεις, είτε για επιδοτήσεις ή οικονομικές ενισχύσεις. Θα συγκεντρώνονται (ηλεκτρονική υποβολή) ακόμα στοιχεία όπως από το Υπ. Περιβάλλοντος για τα Δημόσια έργα , άδειες οικοδομών, από το Υπ. Υποδομών για τα αυτοκίνητα, από το Υπ. Δικαιοσύνης- δικαστήρια για δικαστικές διενέξεις διεκδίκησης αμοιβών, αποζημιώσεων, παραστάσεις δικηγόρων, συμβολαιογράφοι για αντίγραφα συμβολαίων, συμφωνητικών, από ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, κ.λπ.

26. Έλεγχοι με βάση κριτήρια κινδύνου
Κεντρική επιλογή των ελεγκτέων υποθέσεων με σύστημα ανάλυσης κινδύνου (Risk analysis). Καταρτίζεται κατάλογος μορίων κινδύνου φοροδιαφυγής (point system) βάσει του οποίου διενεργούνται προληπτικοί και τελικοί έλεγχοι τήρησης της φορολογικής νομοθεσίας από τα υπόχρεα νομικά και φυσικά πρόσωπα. Οι αρμόδιες για τον έλεγχο αρχές καταρτίζουν ετήσιο πρόγραμμα στοχευμένων ελέγχων βάσει των αποτελεσμάτων που προκύπτουν από την εφαρμογή των πιο πάνω μορίων. Εφαρμογή πληροφοριακών συστημάτων διαχείρισης των ελέγχων. Σύστημα που τίθεται σε λειτουργία μέσα στο 2010 επιλέγει προς έλεγχο τις πιο επικίνδυνες επιχειρήσεις, διασφαλίζει ότι οι έλεγχοι γίνονται με βάση αντικειμενικά κριτήρια και επιτρέπει την κεντρική διαχείριση της πορείας των υποθέσεων.

27. Ηλεκτρονική τιμολόγηση
Σε συνδυασμό με τον επαγγελματικό λογαριασμό εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης και ηλεκτρονικής διακίνησης των τιμολογίων μεταξύ επιχειρήσεων και μεταξύ επιχειρήσεων και δημοσίου. Από 1/1/2011 τιμολόγια για συναλλαγές άνω των 3.000 Ευρώ μεταξύ επιχειρήσεων ή μεταξύ επιχειρήσεων και δημοσίου θα γίνονται δεκτά μόνο ηλεκτρονικά. Οι φορολογικές αρχές θα έχουν τη δυνατότητα άμεσης πρόσβασης στα στοιχεία των ηλεκτρονικών συναλλαγών.

28. Πιστοποίηση ηλεκτρονικής υπογραφής
Όλοι οι επαγγελματίες (λογιστές, φοροτέχνες, εκτελωνιστές, συμβολαιογράφοι, κλπ), θα πιστοποιηθούν και θα αποκτήσουν ψηφιακή υπογραφή, ώστε να επικοινωνούν ηλεκτρονικά με το Υπουργείο Οικονομικών για λογαριασμό τρίτων υπόχρεων, νομικών ή φυσικών προσώπων.

29. Συναλλαγές άνω των 1.500 Ευρώ χωρίς μετρητά
Από 1/1/2011 δεν θα θεωρείται νόμιμη κάθε συναλλαγή μεταξύ ιδιωτών και επιχειρήσεων ή μεταξύ επιχειρήσεων, αξίας μεγαλύτερης των 1.500 ευρώ εάν αυτή γίνεται με μετρητά. Οι συναλλαγές αυτές θα γίνονται με πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες ή δίγραμμες επιταγές.

30. Ταμειακές μηχανές παντού
Όλες ανεξαιρέτως οι επιχειρήσεις και οι επιτηδευματίες οφείλουν να εκδίδουν αποδείξεις μέσω πιστοποιημένων ταμειακών μηχανών. Στο κανόνα αυτό υπάγονται, χωρίς εξαιρέσεις, και τα πρατήρια καυσίμων, τα περίπτερα, τα ταξί, οι πωλητές των λαϊκών αγορών κλπ.

31. Κίνητρα για αποκάλυψη διαφθοράς και φοροδιαφυγής
Υιοθέτηση φορολογικής αμνηστίας για άτομα ή επιχειρήσεις που βοηθούν στην αποκάλυψη διεφθαρμένων δημοσίων λειτουργών. Αμοιβή όποιου οδηγεί σε σύλληψη για δωροδοκία που αφορά λαθρεμπορία με το ποσό πενταπλάσιο του ποσού της δωροδοκίας.

32. Επιτάχυνση διαδικασιών καταβολής προστίμου και άλλες κυρώσεις
Συντομεύονται οι προθεσμίες και επιταχύνονται γενικώς οι διαδικασίες επιβολής διοικητικών κυρώσεων. Ειδικότερα θα προβλέπεται η δυνατότητα της ΥΠΕΕ να επιβάλει επί τόπου άμεσα καταβλητέα πρόστιμα. Παράλληλα ενεργοποιείται η διαδικασία κλεισίματος του καταστήματος σε περίπτωση υπότροπου παράβασης μη έκδοσης αποδείξεων.
Για ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες απώλεια του αφορολόγητου ορίου της κλίμακας στην περίπτωση παράβασης μη έκδοσης ή ανακριβούς έκδοσης στοιχείου πώλησης ή στοιχείου διακίνησης.

33. Κατάσχεση για χρέη προς το δημόσιο
Υιοθέτηση δραστικών μεθόδων συλλογής των ανείσπρακτων οφειλών, όπως η κατάσχεση περιουσιών για όσους έχουν την ικανότητα αποπληρωμής. Αυτό θα εφαρμοστεί αποτελεσματικά μέσω της σύνδεσης των εκκρεμών χρεών με στοιχεία από την ηλεκτρονική καταγραφή της ακίνητης περιουσίας καθώς και με την δυνατότητα "κατάσχεσης εις χείρας τρίτων" όσον αφορά τραπεζικούς λογαριασμούς.

34. Ενίσχυση του μηχανισμού είσπραξης χρεών
Δημιουργία κεντρικού τηλεφωνικού κέντρου (call-center) για άμεση υπενθύμιση (με τη λήξη του χρέους) των οικονομικών υποχρεώσεων των πολιτών.

35. Πάταξη λαθρεμπορίου
Ηλεκτρονικός έλεγχος όλου του συστήματος διακίνησης πετρελαιοειδών και παρακολούθηση της διακίνησης πετρελαιοειδών μέσω βυτιοφόρων οχημάτων με συστήματα GPS. Εισαγωγή δυνατότητας κατάσχεσης για παραβάσεις. Σταδιακά εντός του 2010 εγκαθίστανται ογκομετρικά συστήματα μέτρησης των εισροών και εκροών καυσίμων σε όλα τα πρατήρια καυσίμων.

Επίσης ταινίες ιχνηλασίας στα τσιγάρα για τον εντοπισμό των λαθραίων.

36. Έλεγχος συναλλαγών με εξωχώριες εταιρίες
Έλεγχος και φορολόγηση των συναλλαγών με εξωχώριες εταιρείες που υποκρύπτονται πίσω από εταιρείες αντιπροσώπευσης (Nominee εταιρίες) ή εξωχώριες εταιρίες που λειτουργούν ως υπεργολάβοι κοινοτικών εταιριών.

37. Έλεγχος πρακτικών τιμολόγησης μεταξύ μητρικών και θυγατρικών
Ενισχύονται και συμπληρώνονται οι διατάξεις περί ελέγχου πρακτικών transfer pricing μεταξύ μητρικών και θυγατρικών εταιρειών εγκατεστημένων σε χώρες με προνομιακά φορολογικά καθεστώτα που προβλέπονται στο νόμο 3728 / 08 και ενεργοποιούνται οι αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου σε συνεργασία με τις αντίστοιχες υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών. Δημιουργείται ειδική ομάδα ελέγχου των πρακτικών τιμολόγησης μεταξύ μητρικών και θυγατρικών εταιρειών.

38. Ενεργοποίηση Εθνικού Συμβουλίου για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής
Άμεση ενεργοποίηση του Εθνικού Συμβουλίου για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. (συστήθηκε με τον ν.3610/07) και στο οποίο μετέχουν εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων.

ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ
39. Φόροι ακίνητης περιουσίας στη Τοπική Αυτοδιοίκηση
Εξετάζεται η αναμόρφωση και ενοποίηση των περισσότερων φόρων ακίνητης περιουσίας και η απόδοσή τους ως έσοδο στην τοπική αυτοδιοίκηση στα πλαίσια του προγράμματος Καλλικράτης.

40. Στοχευμένα φορολογικά κίνητρα
Διατηρούνται και ενισχύονται στοχευμένα φορολογικά κίνητρα για την έρευνα - καινοτομία και το περιβάλλον και αντικίνητρα για τις ρυπογόνες δραστηριότητες και την εκπομπή αερίων θερμοκηπίου.

41. Αναδιοργάνωση Φορολογικών Υπηρεσιών
Αναδιοργάνωση της ΥΠΕΕ με δημιουργία εξειδικευμένης υπηρεσίας η οποία θα ελέγχει τους ιδιώτες με μεγάλα εισοδήματα (επώνυμη φοροδιαφυγή) αξιοποιώντας στοιχεία και πληροφορίες που συλλέγονται από φορείς όπως συμβολαιογράφοι, τράπεζες, χρηματιστήριο, μεσίτες, φορολογικές αρχές άλλων χωρών κ.λπ. Εξειδικευμένη υπηρεσία με αποστολή τη διερεύνηση, τη μεθοδολογία και τον εντοπισμό, φοροδιαφυγής τομέων του παραεμπορίου καθώς και την αντιμετώπισή του σε συνεργασία με άλλους φορείς (αστυνομία, δημοτική αστυνομία κ.λ.π).

Επίσης προβλέπεται ο επανακαθορισμός των ελεγκτικών αρμοδιοτήτων μεταξύ των διαφόρων διοικητικών επιπέδων του Υπουργείου Οικονομικών και της Υπηρεσίας Οικονομικής Επιθεώρησης.

42. Νέος Κώδικας Φορολογικής Νομοθεσίας
Θα προωθηθεί η σύνταξη νέου, ενιαίου Κώδικα όλης της Φορολογικής Νομοθεσίας και της Διαδικασίας με συνεχή ενημέρωση και διαθεσιμότητα στο διαδίκτυο.

43. Αναθεώρηση Κώδικα Φορολογικών Κυρώσεων
Επίσης με χωριστό νομοσχέδιο το Υπουργείο Οικονομικών θα αναθεωρήσει τον Κώδικα Φορολογικών Κυρώσεων επιβάλλοντας ένα αυστηρότερο πλαίσιο ποινικών κυρώσεων για τα αδικήματα της φοροδιαφυγής και της λαθρεμπορίας.

44. Κατάργηση Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων
Σε χωριστό νομοσχέδιο θα προβλέπεται η σταδιακή κατάργηση του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και η ένταξη των αναγκαίων διατάξεων στη φορολογική νομοθεσία με προσαρμογή στα νέα δεδομένα που προκύπτουν με την εφαρμογή τηλεματικών και πληροφοριακών συστημάτων.

Διευκρινήσεις Παπακωνσταντίνου σχετικά με τις αποδείξεις για το αφορολόγητο

Δύο εναλλακτικές επιλογές θα έχουν οι φορολογούμενοι για να υποβάλλουν τις αποδείξεις, με βάση τις οποίες θα διατηρούν το αφορολόγητο όριο των 12.000 ευρώ. Όπως διευκρίνισε ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου, οι φορολογούμενοι μπορούν να τις υποβάλλουν είτε ηλεκτρονικά σε ειδική φόρμα είτε με κλειστό φάκελο στην αρμόδια Εφορία
Ο υπουργός είπε επίσης ότι το σύστημα αυτό θα είναι μεταβατικό έως ότου υπάρξει τουλάχιστον η on line σύνδεση των εμπορικών καταστημάτων και των εταιριών παροχής υπηρεσιών με τις φορολογικές αρχές του υπουργείου Οικονομικών. Παράλληλα ανέφερε ότι για τα εισοδήματα έως 6.000 ευρώ δεν θα είναι υποχρεωτική η υποβολή αποδείξεων για να εξασφαλίζεται το αφορολόγητο.

Διευκρίνισε ότι στον κατάλογο των αποδείξεων που θα λαμβάνονται υπόψη από την Εφορία δεν θα περιλαμβάνονται αυτές για δαπάνες κινητής τηλεφωνίας, ενώ αντίθετα θα λογίζονται οι αποδείξεις πληρωμής κοινοχρήστων.

Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, η διαβούλευση για το φορολογικό νομοσχέδιο συνεχίζεται και το σχετικό σχέδιο νόμου θα υποβληθεί στη Βουλή τις επόμενες 2- 3 εβδομάδες. Στο πλαίσιο αυτό, άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να προκύψουν αλλαγές από τη διαβούλευση, αλλά αυτές θα είναι αποκλειστικά και μόνο στις βασικές αρχές που παρουσίασε σήμερα. Ερωτηθείς σχετικά, ο κ. Παπακωνσταντίνου αποσαφήνισε ότι δεν θα επιβληθεί ΦΠΑ στις ιατρικές υπηρεσίες, καθώς το μέτρο αυτό είναι αντικοινοτικό (αντίθετα συζητείται ακόμη η επιβολή ΦΠΑ στις υπηρεσίες δικηγόρων), ενώ το καθεστώς έκπτωσης δαπανών για τα στεγαστικά δάνεια θα είναι σχετικά ίδιο με το ισχύον.

Τα τεκμήρια (αυτοκίνητα, πισίνες, δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία, κ.λπ.) θα υπολογίζονται από την Εφορία αθροιστικά. Όσον αφορά την αναπροσαρμογή της κλίμακας για το φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας στην περίπτωση αυξήσεων των αντικειμενικών αξιών, ο υπουργός είπε ότι "δεν δεσμευόμαστε ότι η αναπροσαρμογή αυτή θα είναι αντίστοιχη (ισόποση) της αύξησης των αντικειμενικών αξιών".

Το δημοσιονομικό όφελος από τις αλλαγές στη φορολογία φυσικών και νομικών προσώπων και ακίνητης περιουσίας θα είναι σε βάθος χρόνου, δήλωσε ο κ. Παπακωνσταντίνου. Αντίθετα, το συνολικό όφελος για το 2010 από την αύξηση του ΕΦΚ κατανάλωσης στα καύσιμα είναι περίπου 1 δισ. ευρώ και από την εισοδηματική πολιτική (μη χορήγηση αυξήσεων, περικοπή επιδομάτων, κ.λπ.) περίπου 800 εκατ. ευρώ.

Στο πλαίσιο της εισοδηματικής πολιτικής (το σχετικό σχέδιο νόμου θα κατατεθεί στη Βουλή την επόμενη εβδομάδα), ο υπουργός διευκρίνισε ότι η περικοπή των επιδομάτων κατά 10% θα είναι οριζόντια (χωρίς κλιμάκωση ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος), ενώ δεν περικόπτονται τα αναπηρικά επιδόματα. Όσον αφορά τις συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων, ο υπουργός είπε ότι οι μικτές συντάξεις άνω των 2.000 ευρώ, στις οποίες δεν θα δοθεί αύξηση, είναι της τάξης του 5% του συνόλου των συνταξιούχων του Δημοσίου και το δημοσιονομικό όφελος από τη μη χορήγηση αυξήσεων σε αυτές είναι περίπου 15 εκατ. ευρώ.