Πώς μπορεί να κυβερνήσει η Αριστερά;

Ανοίγει η συζήτηση για την προοπτική, εν μέσω συνεδρίων

Νέες προκλήσεις ανοίγει σε όλη την Αριστερά η επιδείνωση της κρίσης στην ευρωζώνη, μετά και το «στόρι» της Κύπρου, στο ζήτημα των απαντήσεων και λύσεων που πηγάζουν από το ερώτημα: “Πώς μπορεί να κυβερνήσει η Αριστερά;”. Πάνω σε αυτό το ερώτημα ήταν αφιερωμένη μια από τις συζητήσεις στο 4ήμερο “Μαρξισμός 2013” που έγινε στην ΑΣΟΕΕ την περασμένη εβδομάδα, με ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Στην εν λόγω εκδήλωση ομιλητές ήταν ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, ο Πάνος Γκαργκάνας διευθυντής της εφημερίδας “Εργατική Αλληλεγγύη” από το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (ΣΕΚ) και ο Άγγελος Χάγιος από το Νέο Αριστερό Ρεύμα (ΝΑΡ) – ΣΕΚ και ΝΑΡ συμμετέχουν στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ...

 

Μετά και την τοποθέτηση του ΑΚΕΛ στην Κύπρο για έξοδο από το ευρώ και του "κόκκινου" Οσκαρ Λαφοντέν από τη γερμανική αριστερά, μερικά σημεία των ομιλιών έχουν ενδιαφέρον στην κουβέντα που ανοίγει μέσα στους κόλπους της Αριστεράς για την προοπτική, εν μέσω Συνεδρίων (ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ).

 

Τη συζήτηση άνοιξε ο Πάνος Γκαργκάνας:

 

“H εκλογή μιας κυβέρνησης της αριστεράς μπορεί να φέρει την αριστερά να ελέγχει την κυβέρνηση. Αλλά δεν θα τη φέρει σε θέση να ελέγχει μια σειρά από θεσμούς. Ζούμε σε μία κοινωνία που θέλει να λέγεται δημοκρατική, αλλά ξέρουμε ότι στον καπιταλισμό τα όρια της δημοκρατίας είναι περιορισμένα. 

 

Το ζήτημα των εκβιασμών και των πιέσεων που έχει να αντιμετωπίσει η αριστερά έχει ήδη μπει στο τραπέζι. Ξέρουμε πολύ καλά τι σημαίνει φυγή κεφαλαίων, τι σημαίνει κερδοσκοπία, τι σημαίνουν πραξικοπήματα κλπ. Ιστορικά έχουν υπάρξει όλες αυτές οι πιέσεις, κάθε φορά που υπήρχε άνοδος της αριστεράς.

 

Υπάρχουν μηχανισμοί του κράτους, ο στρατός, η αστυνομία, τα δικαστήρια. Έχουν τις δικές τους γραφειοκρατίες. Τυπικά η κυβέρνηση διορίζει την κορυφή της γραφειοκρατίας, αλλά στην πραγματικότητα ξέρουμε ότι αυτή η γραφειοκρατία αναπαράγεται μέσα από τις γραμμές της. 

 

Εκτός από αυτούς τους θεσμούς, υπάρχει η οικονομική εξουσία, αυτή κι αν είναι ανεξέλεγκτη. Αυτά είναι προβλήματα τα οποία κάθε προσπάθεια για κυβέρνηση της αριστεράς που θα θελήσει να κάνει προοδευτικές κοινωνικές αλλαγές, θα τα βρει μπροστά της. 

 

Τώρα έχουν προστεθεί και καινούργιες παράμετροι όπως η Ε.Ε. Το παιχνίδι των εκβιασμών παίζεται σε πιο συγκροτημένο επίπεδο. 

 

Παράδειγμα η γειτονική Ιταλία. Βλέπουμε όχι κάποιο κόμμα άκρας αριστεράς, αλλά το κόμμα των Δημοκρατών. Τον Μπερσάνι να είναι επικεφαλής, να έχει κερδίσει τις εκλογές και να λέει “εγώ δεν κάνω κυβέρνηση με τον Μπερλουσκόνι.” Θεμιτό, δώσανε μάλιστα και την εκλογική μάχη σε αυτή τη βάση και τι απέγινε; Τον εξαφάνισαν, διότι “η κατάσταση απαιτεί ότι η Ιταλία πρέπει να κυβερνηθεί” κλπ. Όπως εμάς εδώ η Ε.Ε μας φόρτωσε τον Παπαδήμο.

 

Βέβαια η Αριστερά δεν ξεκινάει από το μηδέν. Έχει πίσω της μια παράδοση. Ξέρουμε πολύ καλά ότι πίσω μας έχουμε όχι μόνο τον εμφύλιο, αλλά και τη δολοφονία του Λαμπράκη και τα Ιουλιανά του '65. 

 

"Πεζοδρόμιο"

 

Γι’ αυτό η αριστερά από το '74 και μετά, πάντοτε είχε σύνθημα στις εκλογές το “ισχυρή στη Βουλή και στο λαό”. Είναι μια φόρμουλα που εννοεί οτι “δεν αρκεί να μας ψηφίσετε, θα πρέπει να συνεχίσετε να μας στηρίζετε”. Αυτό είναι θετικό, διότι τα κόμματα της αριστεράς αναγνωρίζουνε τη “δύναμη του πεζοδρόμιου” ως απαραίτητη για να προχωρήσουν τα πράγματα. Ομως, δεν αρκεί να προβλέπουμε ότι θα πάνε προς τα εκεί τα πράγματα. Πρέπει να τα ετοιμάζουμε για να πάνε προς τα κει. 

 

Το πεζοδρόμιο πρέπει να ελέγχει τους υπουργούς κι όχι αντίστροφα.

 

Άλλο είναι να λέει ο υπουργός, “αντιμετωπίζω τεράστια προβλήματα, ετοιμάζω το νομοσχέδιο με πιέζουν κτλ, κάντε μια διαδήλωση να μας στηρίξετε” κι άλλο είναι ότι ο κόσμος με τις κινητοποιήσεις του επιβάλλει ότι οι αλλαγές θα προχωρήσουν. Αυτό είναι κάτι το οποίο χρειάζεται να το οργανώνουμε από τώρα.

 

Μετά την εμπειρία των περσινών εκλογών, που ανάδειξαν την αριστερά σε κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης μετά από 55 χρόνια, μπορούμε να βάζουμε στην ημερήσια διάταξη πώς το πεζοδρόμιο είναι ο καθοριστικός παράγοντας στις επόμενες εξελίξεις. 

 

Αυτό, συγκεκριμένα, σημαίνει ότι διεκδικούμε πρόγραμμα αλλαγών, ριζοσπαστικό και προχωρημένο. Χρειάζεται να υπάρχουν τα ζητήματα της αντικαπιταλιστικής ανατροπής όπως τα ζητήματα της διαγραφής του χρέους, της ρήξης με το ευρώ και την ΕΕ, τα ζητήματα του εργατικού ελέγχου στον τραπεζικό τομέα με κρατικοποίηση χωρίς αποζημίωση. Αυτά θα πρέπει να υπάρχουν στο πρόγραμμα με το οποίο προχωράει η αριστερά, όχι σαν εκλογικές διακηρύξεις, αλλά σαν δεσμεύσεις.

 

Η διάσταση του εργατικού ελέγχου είναι απαραίτητο στοιχείο να υπάρχει μέσα στο πρόγραμμα της αριστεράς. Το γεγονός ότι η ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι μια αριστερή πολιτική δύναμη που αναδεικνύει αυτά τα ζητήματα κάνει τη διαφορά.

 

Κάθε απεργιακή επιτροπή, κάθε απεργιακή συνέλευση που καταφέρνει να συγκροτηθεί, είναι βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι σπέρμα εργατικού ελέγχου. Η στάση μας στους καθημερινούς αγώνες είναι να αγκαλιάζουμε και να αναδεικνύουμε ακριβώς αυτά τα βήματα που συγκροτούν τη δύναμη του κόσμου να επιβάλλει όλες τις αλλαγές που θέλει”.

 

Δεύτερος ομιλητής ήταν ο Παναγιώτης Λαφαζάνης:

 

“Ζούμε μια πολύ μεγάλη κρίση την οποία βιώνει με ζοφερό τρόπο ιδιαίτερα η χώρα μας, δυστυχώς τώρα και η Κύπρος. Σε αυτή την κρίση, σε αυτή την επίθεση που δέχεται ο κόσμος της εργασίας, η αριστερά που δεν θα θέσει θέμα διακυβέρνησης κι εξουσίας, είναι ανάξια του εαυτού της.

 

Αυτοπαραιτείται, κάθεται στη γωνία και είναι ιστορικά περιττή. Η αριστερά μέσα σε τέτοιες συνθήκες πρέπει να πει είμαι εδώ και διεκδικώ να κυβερνήσω. Για τις κοινωνικές δυνάμεις που θέλω να εκφράσω και για να υπηρετήσω στρατηγικές διεξόδου από την κρίση και τους στόχους μου.

 

Το δεύτερο ερώτημα είναι αν μπορεί η αριστερά και αν έχει δυνατότητες από κυβερνητικές θέσεις να υπηρετήσει τους στόχους της, ή θα αναδιπλωθεί και θα ενσωματωθεί στο σύστημα και θα καταρρεύσει.

 

Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα μεταίχμιο αυτή την ώρα. Παντού όπου πάμε στο εξωτερικό λένε “μπράβο στο ΣΥΡΙΖΑ, ένα πρωτότυπο εγχείρημα, τι κάνατε για να φτάσετε εκεί, για να μάθουμε κι εμείς μερικά πράγματα”.

 

Το λέω αυτό διότι και η αριστερά στο σύνολό της είναι σε ένα οριακό σημείο. Η αριστερά στην Ελλάδα είναι η μόνη υπαρκτή αριστερά στην Ευρώπη, που μπορεί με ρεαλιστικούς όρους να θέσει άμεσα θέμα διακυβέρνησης, προοπτικά και εξουσίας. Σε μια μικρή χώρα και σε έναν άνισο συσχετισμό δυνάμεων στην περιοχή, στην Ευρώπη και στον κόσμο. Όχι μόνο άνισο, αλλά ευρύτερα διεθνώς, δεν έχεις άλλη χώρα να στηριχθείς για ένα αριστερό εγχείρημα.

 

Προχωράς ή περιμένεις;

 

Τι πρέπει να κάνεις λοιπόν; Θα αναδιπλωθείς περιμένοντας μήπως υπάρξουν ευρύτερες συμμαχίες; Ή θα προχωρήσεις; Η επιλογή πρέπει να είναι η δεύτερη κι ας είναι δύσκολη. 

Να κάνεις την επιλογή ποντάροντας σε συμμαχίες άλλων αριστερών δυνάμεων και κινημάτων και στο μεγάλο στοίχημα. Ότι είναι τέτοια η κατάσταση παντού ώστε αν μπορέσει μια αριστερά να κυβερνήσει εφαρμόζοντας ένα πρόγραμμα προοδευτικών μετασχηματισμών, ανοίγει το πεδίο της σύγκρουσης και αυτό μπορεί να δημιουργήσει ένα ντόμινο ανατρεπτικών εξελίξεων σε άλλες χώρες ώστε το κύμα να μπορέσει να δώσει μια αλληλεγγύη στην κυβέρνηση.

 

Δεύτερο όταν λέμε να κάνει αυτό το άλμα η αριστερά τι σημαίνει; Πώς μπορεί να προσεγγίσει η αριστερά την κυβέρνηση; Είναι ένας εκλογικός περίπατος και θα ανοίξει αυτόματα ο δρόμος για προοδευτικούς μετασχηματισμούς; Και σε αυτό το επίπεδο δεν πρέπει να αναδιπλωθείς και να πεις ότι “αφού δεν έχω τις προϋποθέσεις δεν αναλαμβάνω την ευθύνη”. 

 

Εφόσον σχεδιάζεις τα πράγματα, θέλεις να τα διαμορφώσεις ώστε να αντιμετωπίσουν τα κέντρα εξουσίας στα οποία αναφέρθηκε ο Π. Γκαργκάνας, και να δώσουν στηρίγματα σε μια κυβέρνηση της αριστεράς. 

 

Κι από θέσεις κυβέρνησης όχι να αποδυναμώσει το πεζοδρόμιο αλλά να το ενισχύσει. Μια κυβέρνηση της αριστεράς η οποία δεν θα υποχωρήσει, δεν θα κάνει κωλοτούμπες, η οποία θα έχει αναδειχθεί από μεγάλους λαϊκούς αγώνες. Θα πρέπει να στηριχτεί σε αυτούς τους αγώνες για να σπάσει το αστικό κράτος.

 

Η μόνη συνταγή είναι ο αγώνας, εμπιστοσύνη στο λαό, η στήριξη και η ενθάρρυνση των εργατικών – λαϊκών αγώνων, η ακλόνητη εμπιστοσύνη στις αρχές και τους στρατηγικούς της στόχους. Κι ο στρατηγικός στόχος μιας κυβέρνησης της αριστεράς δεν μπορεί να είναι άλλος παρά ο σοσιαλισμός και σε τελευταία ανάλυση η κομμουνιστική προοπτική".

 

Τρίτος ομιλήτης ήταν ο Άγγελος Χάγιος:

 

“Ναι η αριστερά όχι μόνο μπορεί αλλά πρέπει να κυβερνήσει. Υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι πρέπει η εργατική τάξη και οι σύμμαχοί της να πάρουν την εξουσία. Πρέπει να αλλάξει η εξουσία από αστική σε εργατική. Αυτό χρειάζεται επανάσταση και το υπογραμμίζω, κόντρα σε αυτούς που φοβούνται τη λέξη. 

 

Γιατί μόνο με αυτό τον τρόπο μπορούν να αλλάξουν οι παραγωγικές κοινωνικές σχέσεις, να καταργηθεί ο καπιταλισμός, που είναι στην πιο ολοκληρωτική του φάση, κι απειλεί να καταστρέψει τον άνθρωπο και τον πολιτισμό. Σε αυτό το ζήτημα επιχειρούμε να απαντήσουμε. Γιατί υπάρχουν απάντησεις από όλο το φάσμα της αριστεράς.

 

Στην χώρα μας υπάρχει ιστορική εμπειρία. Το ΚΚΕ κι ο ενιαίος ΣΥΝ στη συνέχεια, με μία έννοια κυβέρνησαν. Μπήκαν σε αστικές κυβερνήσεις. ]

Τρεις τουλάχιστον φορές τέθηκε τέτοιο ζήτημα κι απάντησαν θετικά. Μία όταν εγκατέλειψαν στόχους και στρατηγική στην επανάσταση του '40 - '49 και μπήκαν στην κυβέρνηση Παπανδρέου. 

 

Δεύτερη φορά, όταν στήριξαν να γίνει κυβέρνηση ο Γ. Παπανδρέου το 1965 και η ήττα ήρθε όταν η αριστερά γύρισε την πλάτη στο κίνημα που έθετε ζήτημα εξουσίας τότε. 

Η τρίτη φορά ήταν στο Πολυτεχνείο που έφτασε στο ανώτατο όριο ο ξεσηκωμός, ελλείψει επαναστατικής γραμμής της αριστεράς και φυσικά το δράμα της αριστεράς το '89. 

 

Τις τρεις φορές αυτές η αριστερά δεν τόλμησε να θέσει θέμα εξουσίας. Ακόμα και το '49 με τον ηρωικό ένοπλο αγώνα, την ανώτερη μορφή της ταξικής πάλης, έθετε θέμα ομαλής δημοκρατικής μετάβασης.

 

Σήμερα μας έχουν κηρύξει τον πόλεμο. Κοινωνικός πόλεμος που δεν έχει ξαναγίνει από τον εμφύλιο. Είναι η πιο κανιβαλική αναδιάρθρωση του ελληνικού καπιταλισμού, για να ξεπεράσει την κρίση, σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.

 

Από τα κάτω

 

Η βασική του πλευρά είναι η κοινωνική, αυτά γίνονταν μόνο σε παγκόσμιους πολέμους. Η πολιτική πλευρά είναι ένα είδος νέου εμφυλίου στον οποίο ηγείται ο Σαμαράς εκπροσωπώντας την αστική τάξη, παίζοντας με όλες τις δυνάμεις από τις παρακρατικές ως του βαθέως κράτους. Και σ'αυτό κι εμείς που το θέτουμε δεν το έχουμε κατανοήσει σε βάθος.

 

Δεν φταίει ο λαός που δεν κάνει κίνημα για να γίνουν εκλογές και να γίνει κυβέρνηση. Ο λαός βγήκε στο Σύνταγμα. Εαν η αριστερά έβγαινε όλη στο Σύνταγμα, σύσσωμη, έξω από τη βουλή, κι έβαζε θέμα επιτροπών και βουλής των “κάτω”, θα μπορούσε να γίνει; Στο Μετρό δεν έπρεπε να είναι όλη η αριστερά και να το στηρίξει; Για να μην πω για την προδοσία των καθηγητών. Και το μίσος με το οποίο τους αντιμετωπίζουν οι καθεστωτικές δυνάμεις της αριστεράς διότι τους έβγαλαν από τη βολή τους.

 

Εμείς επιλέγουμε να εκπροσωπούμε εκείνο το κίνημα και την αριστερά, η οποία θα πάει την υπόθεση μέχρι τέλους, θα αξιοποιεί ακόμα τις ταλαντεύσεις μιας αστικής κυβέρνησης, περισσότερο μιας αριστερής κυβέρνησης. Εμείς δεν θα συμμετέχουμε. Θα εκπροσωπούμε το κίνημα που με τα δικά του όργανα θα διεκδικήσει και θα επιβάλλει την εξουσία των εργαζομένων".

http://www.enet.gr