Στο Ελληνικό λεξιλόγιο υπάρχουν αρκετές λέξεις που καθημερινά κακοποιούνται ως προς τη γραφή ή την εκφορά τους, όπως συμβαίνει λ.χ. με τις λέξεις κτή(κτι)ριο, ορθοπε(παι)δικός,Βατοπέ(παί)δι, έλεγ(νχ)χος, τυγχ(νχ)άνω, καταγγελλόμενα, απορρίμματα, συνημμένα (που συχνά γράφονται με λιγότερα σύμφωνα), παίρνω - περνώ, εξετασθείς - εξεταστής, (από) ανέκαθεν, επ’ αυτοφώρω (ο), ο παρών - το παρόν, ο τυχών - το τυχόν. Επίσης με την κατάληξη -θη, π.χ. υπεβλήθη, εξερράγη, εξετράπη, κατελήφθη, συνελήφθη, την οποία πολλοί τη γράφουν εσφαλμένα (φθει) κ.ά.π.
Μία από τις πολλές αυτές λέξεις είναι και η ονομασία του Λιδωρικίου. Τη διαβάζουμε σε ...
όλες τις παραλλαγές της, ακόμη και στις παμπάλαιες πληροφοριακές πινακίδες της Τροχαίας που υπάρχουν σε διάφορα σημεία της περιφέρειάς μας σε θλιβερή κατάσταση, αλλά και σε διάφορες άλλες αναγραφές, λ.χ. Λιδορίκι, Λοιδορίκι, Λιδορίκη, Λιδορείκη κ.ο.κ. Μάλιστα στην περιφέρεια της Άμφισσας λένε «Τα Λιδωρίκια», υπονοώντας όλα τα χωριά της περιφέρειας του Λιδωρικίου.
Θεωρώ ότι κανείς μας δεν μπορεί με απόλυτη βεβαιότητα να κατέχει την εξήγηση του πώς πριν 1.500-2.000 έτη ονομάσθηκε έτσι το ιστορικό και μαρτυρικό χωριό μας. Αρκετές θεωρίες αναπτύχθηκαν και αρκετές εκδοχές υπάρχουν, καθώς το ζήτημα αυτό, εκτός των Λιδωρικιωτών, απασχόλησε και διάφορους ιστορικούς, λόγιους και καθηγητές. Υποτίθεται ότι ίσως προέρχεται από τους σκωπτικώς αποκαλούμενους «Λιμοδωριείς» που είχαν εγκατασταθεί στην περιοχή του, δηλαδή τους Δωριείς που ζούσαν στην πιο φτωχική και άγονη περιοχή της Δωρίδας και της Φωκίδας, εκδοχή που υποστηρίζουν αρκετοί και ίσως είναι η πιθανότερη, λόγω της συλλαβής «..δωρί..». Ερωτώ: μόνο η περιφέρεια του Λιδωρικίου είναι η πλέον άγονη και φτωχική της Ελλάδας, όταν περίπου το μισό της είναι στην ίδια μοίρα; Εκτός αυτού, οι Δωριείς εγκαταστάθηκαν μόνο στη Δωρίδα-Φωκίδα; Και στο Λιδωρίκι ζούσαν μόνο οι «Λιμοδωριείς», ενώ αλλού οι υπόλοιποι Δωριείς τα περνούσαν βασιλικά; Πολύ ισχνή μου φαίνεται αυτή η εκδοχή. Οπότε, εάν προέρχεται από τους Δωριείς, πώς εξηγείται η εμμονή αρκετών να τη γράφουν με πεισματικό μάλιστα τρόπο ως Λιδορίκι αντί του ορθού Λιδωρίκι; Και γιατί δεν γράφουν και τη Δωρίδα ή τη Φωκίδα με «ο»;
Άλλοι υποστηρίζουν την εκδοχή ότι μάλλον προέρχεται από το ρήμα «λοιδορώ», που σημαίνει υβρίζω, χλευάζω, η ιδιότητα του οποίου λένε ότι χαρακτήριζε ή και χαρακτηρίζει ακόμη τους Λιδωρικιώτες. Ερωτώ: η ιδιότητα, το κουσούρι αυτό της δήθεν περιπαικτικής και πνευματώδους διάθεσης, της υποτίθεται «εξυπνάδας» κάποιων, είναι χαρακτηριστικό μόνο τινών εκ των Λιδωρικιωτών, ιδίως των συστηματικώς διατριβόντων και παροικούντων υπό και πέριξ του πλάτανου της Βαθειάς; Διότι ευτυχώς ή δυστυχώς ήταν και είναι χαρακτηριστικό και πολλών εκ των λοιπών κατοίκων της χώρας μας. Οπότε; Μήπως κατά το πνεύμα αυτών, μπορούμε εκ της συλλαβής του «Λι..», να υποθέσουμε ότι το χωριό μας σχετίζεται με την Κίνα, όπως είπε κάποιος άλλος;
Η ως άνω σύγχυση και η εν γένει ανορθογραφία επιτάθηκε με την κατά τις αρχές της 10ετίας του 1990 απόδοση της ονομασίας στη δημοτική γλώσσα, δήθεν και χάριν της απλοποίησης, με την κατάργηση του «ω» και την επικράτηση του «ο». Τελικώς, μετά από κοινές ενέργειες των τότε δημοτικών εκπροσώπων του Δήμου Λιδωρικίου και του προεδρείου του Συνδέσμου Λιδωρικιωτών «Η Γκιώνα» και την υπ’ αριθ. 227/2003 ομόφωνη απόφαση του τότε Δ. Σ. Λιδωρικίου, εκδόθηκε το Π.Δ. 209 (ΦΕΚ Α΄ 253 της 13-10-2005), με το οποίο έγινε η αναγκαία διόρθωση. Έκτοτε, η επίσημη αναγραφή του χωριού μας είναι πλέον μόνο με «ω», δηλαδή Λιδωρίκι, η οποία αφορά όλους μας να οριστικοποιηθεί-καθιερωθεί. Παρά ταύτα, διαπιστώνω ότι σχεδόν όλοι οι Σύλλογοι, Όμιλοι ή Κινήσεις Πολιτών και λοιποί φορείς, (π.χ. Πολιτιστικός, Κτηνοτροφικός, Κυνηγετικός, Προστασίας της Γκιώνας), αρκετοί επιχειρηματίες και καταστηματάρχες, αλλά και μερικές Δημόσιες Υπηρεσίες, εξακολουθούν να κάνουν παρατύπως χρήση της ονομασίας «Λιδορίκι» στις σφραγίδες, στον τίτλο των εγγράφων τους, στις πινακίδες τους ή στις αποδείξεις των ταμειακών μηχανών τους. Ερωτώ: τόσο δύσκολη ή τόσο ακριβή είναι η διόρθωσή τους; Όμως ας μη κάνουν επίκληση του καταστατικού τους κ.λ.π., διότι δεν θα πείσουν κανένα.
Ομοίως διαπιστώνω ότι και οι εκδότες ή επιμελητές διαφόρων εντύπων, ιστοσελίδων-blogs κ.ά. εξακολουθούν να κάνουν χρήση της καταργημένης ονομασίας, δηλαδή «Λιδορίκι». Μάλιστα συχνότατα το κάνουν παραθέτοντας σ’ αυτά και τις δύο μορφές της ονομασίας. Αναρωτιέμαι: για ποιους λόγους συμβαίνει αυτό; Τι άραγε επιδιώκουν; Θεωρώ ότι, αφού δεν μπορούμε με βεβαιότητα να μάθουμε ή να συμφωνήσουμε όλοι για την προέλευση της ονομασίας του χωριού μας, δεν έχει καμία αξία και σημασία το να διαιωνίζουμε το ζήτημα αυτό. Γι’ αυτό κατά την ταπεινή γνώμη μου, θεωρώ ότι όλοι οι ως άνω, οφείλουν επιτέλους να συνδράμουν στην καθιέρωση μίας και μόνο ονομασίας για το χωριό μας, δηλαδή της επίσημης πλέον αναγραφής. Εξάλλου υπάρχουν πολλά άλλα ζητήματα για να εκφράσουν τη διαφορετική οπτική και γνώμη τους για τις Λιδωρικιώτικες υποθέσεις. Την παρούσα θέτω υπόψη οποιουδήποτε, αλλά ιδίως υπόψη του Συμβουλίου της Κοινότητας Λιδωρικίου και του προεδρείου του Συνδέσμου Λιδωρικιωτών «Η Γκιώνα», ζητώντας να επανέλθουν ή να προβούν σε αμεσότερες και εντονότερες σχετικές ενέργειες, τόσο προς τις ως άνω Υπηρεσίες, Συλλόγους κ.ά., όσο και προς κάθε άλλον εκτός του χωριού μας φορέα κ.λ.π., για να εφαρμοσθεί επιτέλους πλήρως το Π.Δ. 209/2005 και να πάψει το ως άνω τραγελαφικό ζήτημα και ανορθογραφία.
Νέα Μουδανιά Χαλκ/κής,
23-01-2013 Γιώργος Ριόλας
Αντιστράτηγος ΕΛ.ΑΣ. ε.α.
τηλ. 2373-100215 & 6938-461059
Όταν φτιάξαμε την σελίδα το 2008, ψάξαμε και βρήκαμε τόσο στην ιστοσελίδα του Δήμου Λιδορικίου όσο και στις σελίδες των Δημοσίων υπηρεσιών το Λιδορίκι με αυτήν την γραφή. Η ίδια γραφή υπάρχει στην σελίδα του Γυμνασίου της κωμόπολης, του Χρυσού οδηγού του ΟΤΕ και όλων σχεδόν των υπηρεσιών. Αφού αποφασίσατε την γραφή σιγά σιγά θα επιβληθεί με τον χρόνο.
ΑπάντησηΔιαγραφήισως επειδη λι-μνιαζαν τα νερα στην περιοχη λογω εδαφους, (λι- κ οχι λυ-(λυκος,φως))-οι Δωριεις δηλ. εκατερωθεν της λιμνης?
ΑπάντησηΔιαγραφήΘα συμφωνήσω ως προς την γραφή με ωμέγα και όχι με όμικρον γιατί δεν μπορεί να αγνοηθεί πως το συνθετικό του ονόματος "δωρίκι" έχει άμεση σχέση με την γειτονική, στην αρχαιότητα, Δωρίδα. Την σχέση αυτή αναλύω σε έρευνα-μελέτη μου που με πρωτοβουλία του νυν προέδρου του συλλόγου Λιδωρικιωτών Κου Ξυλάγγουρα είχα παρουσιάσει πριν κάποια χρόνια στην αίθουσα του συλλόγου στην Αθήνα. Ανεξάρτητα απο όλα αυτά η απουσία πηγών είναι πρόβλημα που υποχρεώνει όλες τις προσπάθειες ερμηνείας του ονόματος στο σύνολό του να τελούν υπό αμφισβήτηση.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑγαπητέ Κύριε Ριόλα, χαιρετίσματα απο τους Δελφούς. Υποθέτω πως η αναφορά σας στο Λι της λέξης και το ευφυολόγημά σας ως προελεύσεως απο Κίνα (δεν φαντάζομαι πως όντως κάποιος μπορεί να το έχει δηλώσει με σοβαρότητα) οφείλεται στο πνεύμα των παροικούντων του πλατάνου της Βαθειάς, στο οποίο και αναφέρεστε, και στην ίσως αποσπασματική πληροφόρησή σας σχετικά με την δική μου προσπάθεια ερμηνείας του συγκεκριμένου συνθετικού της λέξης όπου εκτός των άλλων το αντιπαραβάλλω με άλλες αρχαίες λέξεις-ονόματα που το πρώτο συνθετικό τους είναι αυτό το Λι όπως Λιγυρία, Λίπαξος, Λίμυρα κλπ. Ευχαρίστως να σας στείλω την εν λόγω μελέτη σε εσάς και όποιον άλλον φίλο το επιθυμεί αν επικοινωνήσετε στο sibydel@otenet.gr.
Γιάννης Χριστόπουλος