ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Δημήτρης Μητροπάνος (1948-2012 ) είναι Έλληνας τραγουδιστής, από τους σημαντικότερους της σύγχρονης εποχής. Ερμήνευσε χαρακτηριστικά ...
τραγούδια σημαντικών στιχουργών και συνθετών.
Γεννήθηκε στην Αγία Mονή, μια συνοικία έξω από τα Τρίκαλα -από την οποία καταγόταν η μητέρα του- στις 2 Απριλίου του 1948. Μεγάλωσε χωρίς τον πατέρα του, τον οποίο γνώρισε στα 29 του χρόνια. Μέχρι τα 16 του νόμιζε πως είχε σκοτωθεί στον ανταρτοπόλεμο, όταν ήρθε ένα γράμμα το οποίο έλεγε πως ζει στην Ρουμανία. Ο πατέρας του καταγόταν από ένα χωριό της Καρδίτσας το Καππά. Από μικρός δούλευε τα καλοκαίρια για να βοηθήσει τα οικονομικά της οικογένειας του. Πρώτα σαν σερβιτόρος στην ταβέρνα του θείου του ύστερα στις κορδέλες κοπής ξύλων. Μετά την τρίτη γυμνασίου, το 1964, κατεβαίνει στην Αθήνα να ζήσει με τον θείο του στην οδό Aχαρνών. Προτού τελειώσει το γυμνάσιο άρχισε να δουλεύει σαν τραγουδιστής.
Στην ίδια ηλικία, έπειτα από παρότρυνση του Γρηγόρη Μπιθικώτση, τον οποίο γνώρισε σε μία συγκέντρωση της εταιρίας του θείου του, στην οποία τραγούδησε, επισκέφτηκε την Κολούμπια. Εκεί ο Τάκης Λαμπρόπουλος του γνώρισε τον Γιώργο Ζαμπέτα, δίπλα οποίο θα δουλέψει στα «Ξημερώματα». Τον Ζαμπέτα τον μνημονεύει ως μεγάλο του δάσκαλο και δεύτερο πατέρα. Όπως έχει δηλώσει, «ο Ζαμπέτας είναι ο μόνος άνθρωπος στο τραγούδι ο οποίος με βοήθησε χωρίς να περιμένει κάτι. Με όλους τους υπόλοιπους συνεργάτες μου κάτι πήρα και κάτι έδωσα»[εκκρεμεί παραπομπή]. Το 1966 ο Μητροπάνος συναντάται για πρώτη φόρα με τον Μίκη Θεοδωράκη και ερμηνεύει μέρη από τη «Ρωμιοσύνη» και το «Άξιον Εστί» σε μια σειρά συναυλιών στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Το 1967, ο Μητροπάνος ηχογραφεί τον πρώτο του 45άρη δίσκο, με το τραγούδι "Θεσσαλονίκη". Είχε προηγηθεί η ηχογράφηση του τραγουδιού "Χαμένη Πασχαλιά", το οποίο όμως λογοκρίθηκε από τη Χούντα και δεν κυκλοφόρησε ποτέ.
Στην πορεία που χάραξε στο δρόμο του λαϊκού έντεχνου, το 1972 είναι ένας σημαντικός σταθμός: ο συνθέτης Δήμος Μούτσης και ο ποιητής-στιχουργός Μάνος Ελευθερίου κυκλοφορούν τον «Άγιο Φεβρουάριο», με ερμηνευτές τον Μητροπάνο και την Πετρή Σαλπέα, σηματοδοτώντας ένα σταθμό στην ελληνική μουσική. Τον Ιούλιο του 1999, ο Μητροπάνος και ο Μούτσης θα ξαναβρεθούν επί σκηνής στο Ηρώδειο με την Δήμητρα Γαλάνη και την σοπράνο Τζούλια Σουγλάκου για δυο μουσικές βραδιές στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών. Οι συναυλίες αυτές ηχογραφούνται ζωντανά και κυκλοφορούν σε διπλό CD δύο μήνες αργότερα. Ακολουθούν «Ο Δρόμος για τα Κύθηρα» του Γιώργου Κατσαρού και «Τα συναξάρια» του Γιώργου Χατζηνάσιου, έργα υψηλής ποιότητας αλλά και μεγάλης απήχησης στην ελληνική κοινωνία.
Στη μακρόχρονη πορεία του στο ελληνικό τραγούδι, ο Δημήτρης Μητροπάνος συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους δημιουργούς του λαϊκού αλλά και του έντεχνου τραγουδιού. Γιώργος Ζαμπέτας, Μίκης Θεοδωράκης, Δήμος Μούτσης, Απόστολος Καλδάρας, Τάκης Μουσαφίρης ("Εμείς οι δυο" κ.α.), Χρήστος Νικολόπουλος ("Πάρε Αποφάσεις" σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου), Γιάννης Σπανός ("Ο Μητροπάνος τραγουδάει Σπανό") ήταν οι συνθέτες με τους οποίους συνδέθηκε επαγγελματικά, χτίζοντας μια καριέρα συνυφασμένη με την ελληνική λαϊκή μουσική παράδοση, μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του '80.
Η συμμετοχή του σε δίσκους των Λάκη Παπαδόπουλου (με το τραγούδι "Για να σ' εκδικηθώ") και Νίκου Πορτοκάλογλου ("Κλείνω κι έρχομαι") αναδεικνύουν εκείνη την εποχή την ευρεία γκάμα της ερμηνείας του και προαναγγέλλουν μια στροφή στον τρόπο ερμηνείας του, που θα οδηγήσει σε μια σειρά από δίσκους που άλλαξαν σε μεγάλο βαθμό την έννοια του καλού σύγχρονου λαϊκού τραγουδιού. Οι συνεργασίες με το Μάριο Τόκα και το Φίλιππο Γράψα ("Η εθνική μας μοναξιά" και "Παρέα με έναν ήλιο") συνδυάζουν τη λαϊκή υφή και συναίσθημα με τη πιο βαθιά έννοια στίχων και τη χρησιμοποίηση λέξεων πιο επιτηδευμένων. Παράλληλα, η απήχηση των τραγουδιών στην κοινωνία και η εμπορική επιτυχία αναδεικνύουν αυτές τις δημιουργίες ως εργαλεία αλλά και συμπτώματα της εξέλιξης της ελληνικής κοινωνίας.
Η πολύ σημαντική συνεργασία με τον Θάνο Μικρούτσικο με τον δίσκο «Στου Αιώνα την Παράγκα», σε στίχους Άλκη Αλκαίου, Κώστα Λαχά, Λίνας Νικολακοπούλου και Γιώργου Κακουλίδη, αποτελεί στροφή του ερμηνευτή σε ακόμα πιο "έντεχνες" διαδρομές, διατηρώντας και πάλι την ταυτότητα του λαϊκού.
Ο Μητροπάνος συνεχίζει στα ίδια μονοπάτια, με τραγούδια των Μικρούτσικου, Κορακάκη, Μουκίδη, Παπαδημητρίου κ.α. στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές του 2000. Από τις τελευταίες δουλειές του Θεσσαλού αοιδού, ξεχωρίζει το "Πες μου τ' άληθινά σου σε μουσική Στέφανου Κορκολή και στίχους Ελεάνας Βραχάλη και Νίκου Μωραΐτη, αλλά και η ζωντανή ηχογράφηση "Υπάρχει και το ζεϊμπέκικο", από το πρόγραμμα - ωδή στον εθνικό χορό της Ελλάδας μαζί με τους Θέμη Αδαμαντίδη και Δημήτρη Μπάση, καθώς επίσης και ο δίσκος "Στη Διαπασών", ο οποίος περιέχει 12 λαϊκά τραγούδια και μια μπλουζ μπαλάντα. Από τα τραγούδια του δίσκου ξεχωρίζει το τραγούδι "Η εκδρομή" του Γιάννη Μηλιώκα, το οποίο γράφτηκε για την επιστροφή του ερμηνευτή στη δισκογραφία μετά από ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας.
Η πιο πρόσφατη δισκογραφική δουλειά του Δημήτρη Μητροπάνου, είναι η ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας του στο Ηρώδειο (Σεπτέμβριος 2009), αποτελούμενη από 2 CD με τον τίτλο "Τα τραγούδια της ζωής μου".
Δισκογραφία [Επεξεργασία]
- 71 δίσκοι 45 στροφών
1970 Λαϊκή παρέλαση
1971 Δημήτρης Μητροπάνος Νο1
1972 Άγιος Φεβρουάριος
1973 Ο δρόμος για τα Κύθηρα
1974 Νεκρικοί Διάλογοι, Κυρά ζωή
1975 Σκόρπια φύλλα, Τσιμεντένια πρόσωπα
1976 Λαϊκά '76
1977 Τα παιδιά της πιάτσας, Ερωτικά λαϊκά
1978 Παράπονο
1979 14 Ζεϊμπέκικα
1980 Πορτραίτο, Λαϊκά του σήμερα
1981 Τα συναξάρια
1982 Τα λαϊκά της νύχτας
1982 Τα 14 χασάπικα
1983 Λαϊκές στιγμές
1984 Τα πικροσάββατα, Τα λαϊκά της νύχτας Νο 2, Όταν μιλούν τα τέλια, Ακόμα μια μέρα
1985 Τα νυχτέρια μας, Για τα παιδιά, 15 χρόνια Δημήτρης Μητροπάνος
1986 Τα ζημιάρικα, Αγάπη μου αγέννητη, Τ' ανάρπαχτα
1987 Ένας καινούριος άνθρωπος, 16 από τα ωραιότερα τραγούδια μου, Το δικό μας τραγούδι
1988 Καινούρια χρώματα
1989 Μια νύχτα στον παράδεισο, Εμείς οι δυο, Οι μεγαλύτερες επιτυχίες του, Πριν τελειώσει η νύχτα
1990 20 μεγάλες επιτυχίες, Εσύ λέγε με έρωτα
1991 Στα ξενυχτάδικα της αγκαλιάς σου, Μια νύχτα στο Λυκαβηττό, Πάρε αποφάσεις
1992 Οι μεγάλες επιτυχίες
1993 Ο Μητροπάνος τραγουδάει Σπανό
1994 Η εθνική μας μοναξιά, 24 Ζεϊμπέκικα, Παρέα μ' έναν ήλιο
1995 Τα 45άρια του Δημήτρη Μητροπάνου
1996 30 χρόνια Δ. Μητροπάνος, τα λαϊκά μιας ζωής, ΖΟΟΜ '96, 16 χασάπικα, Τα ερωτικά, Τα πρώτα μου τραγούδια/1967-1975, Στου αιώνα την παράγκα
1997 Ψάξε στ' όνειρό μας
1998 Τα μεγάλα λαϊκά, Του έρωτα & της φυγής
1999 Εντελβάις
2001 Στης ψυχής το παρακάτω
2003 Θα είμαι εδώ
2004 Υπάρχει και το ζεϊμπέκικο
2005 Πες μου τ' αληθινά σου
2007 Για την καρδιά ενός αγγέλου
2008 Στη Διαπασών
2009 Τα τραγούδια της ζωής μου
ΠΡΕΖΑ TV
17 - 4 - 2012
Μπέσα,
ακεραιότητα κι αντρίκεια συμπεριφορά. Ισως γι' αυτό είναι τόσο
οργισμένος ο Δημήτρης Μητροπάνος. Με βίωμα και φωνή που συνοψίζει τις
ιστορίες, τις περιπέτειες, τις καψούρες, τα γλέντια και τα λάθη της
λαϊκής ψυχής, στέκεται συνεπής στην προέλευσή του. Πάντα. Και τώρα που ο
κόσμος του πλήττεται. Θίγεται δηλαδή προσωπικά και το δείχνει, χωρίς
να στρογγυλεύει τις απόψεις του.
Αυτό ήταν και το μεγάλο του ταλέντο. Οτι ποτέ δεν απομακρύνθηκε από τις ρίζες του. Αυτές τιμά και στα τραγούδια που επιλέγει να λέει. Να, σαν κι αυτά που θα πει, μαζί με τον Δημήτρη Μπάση και τον Γιάννη Κότσιρα, από τις 27 Οκτωβρίου στο «Κέντρο Αθηνών». «Θα κάνουμε ένα πρόγραμμα διασκεδαστικό για να φτιάξει κάπως το κέφι του κόσμου - γιατί όπου να γυρίσει κανείς βλέπει μαυρίλα και σκυμμένα κεφάλια», λέει. Εννοείται ότι θα συμπεριλαμβάνονται και τα λαϊκά από το τελευταίο του άλμπουμ με τον Σταμάτη Κραουνάκη, «Εδώ είμαστε», απ' όπου προέρχεται και το περίφημο...
...«Βάλε κατσαρόλα»: κατηγορήθηκε, όμως, για λαϊκισμό.
«Το τραγούδι είχε γραφτεί ένα χρόνο πριν. Αυτά είναι γελοία. Υπήρχε περίπτωση να δεχτώ τέτοιο πράγμα; Κοιτάξτε την ιστορία του καθενός μας κι αφήστε τους μικρόψυχους. Τέτοιοι θα υπάρχουν πάντα».
Το παλιό λαϊκό είναι διαχρονικό. Ενα ρεπερτόριο όμως όπως του Καζαντζίδη, π.χ., ξαναγίνεται κι επίκαιρο;
«Ο Καζαντζίδης τραγούδαγε μοναδικά τη φτώχεια και την προσφυγιά. Οταν οι εποχές άλλαξαν, μοιραία αυτά τα τραγούδια δεν ακούγονταν. Τώρα που ξανάνοιξε το ίδιο κεφάλαιο, αφορούν πάλι πολύ κόσμο».
Θα ξαναζήσουμε τη μετανάστευση;
«Την ξαναζούμε. Ολα τα νέα παιδιά θέλουν να φύγουν έξω. Κανένα δεν σκέφτεται να κάτσει εδώ. Και γιατί να κάτσει; Για να μείνει αμόρφωτο κι άνεργο; Εμένα και τα δυο μου τα παιδιά μού είπαν ότι θα φύγουν στο εξωτερικό. Στενοχωριέμαι, αλλά μήπως δεν το καταλαβαίνω; Δεν ζούμε μια κρίση που θα περάσει».
Δεν έχετε εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση;
«Η κυβέρνηση μάλλον δεν καταλαβαίνει τι συμβαίνει ή τουλάχιστον έτσι φέρεται. Λένε "θα δημιουργήσουμε". Ρε σεις, δεν έχουν οι άνθρωποι να φάνε, τι θα δημιουργήσετε; Πήρατε από το μισθωτό και το συνταξιούχο, τους τσακίσατε. Τώρα τι; Θα τους θάψετε και θα πάρετε φόρο θαψίματος; Απ' την άλλη μεριά είναι πρόκληση οι επιχειρηματίες να χρωστάνε δισεκατομμύρια, να μην ξέρουν τι είναι το ΙΚΑ και όχι μόνο να μην τολμάει κανένας να τους πειράξει, αλλά ούτε να αναφέρεται το όνομά τους. Μετά βγαίνει η κυβέρνηση και σου λέει "εμείς θα σώσουμε την Ελλάδα". Αστε το, ρε παιδιά, αρκετά τη σώσατε. Ασ' το, ρε Γιωργάκη, τράβα σπιτάκι σου».
Είναι μόνο οικονομική η κρίση;
«Απ' την ώρα που ξεκίνησε μια οικονομική κρίση δεν θα μείνει τίποτε όρθιο. Ολα θα τσακιστούν κι ό,τι καλό υπάρχει θα φύγει έξω. Εδώ θα μείνουμε τα γερόντια και θα ξανανοίξουν τα καφενεία για να καθόμαστε, να παίζουμε πρέφα και να κλαίμε τη μοίρα μας. Και οι άλλοι θα κοκορεύονται ότι κυβερνούν εμάς. Τους γέρους».
Για τη δική σας γενιά, του Πολυτεχνείου, τι γνώμη έχετε;
«Οτι ήταν η πιο άχρηστη γενιά. Αυτή κυβέρνησε τόσα χρόνια. Και ποιο είναι το αποτέλεσμα; Μάθαμε να κλίνουμε το ρήμα "βολεύομαι" σε όλους τους χρόνους. Και τώρα βγαίνει ο καθένας και λέει το μακρύ του και το κοντό του. Βγαίνει η Ν.Δ. και λέει "μας τιμώρησε ο λαός και δεν μας ψήφισε". Τι λέτε ρε; Θεωρείτε τιμωρία ότι δεν βγήκατε μια φορά και τώρα ελπίζετε να ξαναβγείτε για να κάψετε κι ό,τι απέμεινε; Δεν ντρέπεστε, ρε, κι εσείς κι οι άλλοι που ζητάτε απ' τον κόσμο να σας ψηφίσει; Αλλά καλά να πάθουμε κι εμείς, αφού τους ψηφίζουμε».
Και η Αριστερά;
«Πιο χάλια δεν νομίζω να ήταν ποτέ. Ποια είναι η πρόταση της Αριστεράς για να πει ο κοσμάκης "έχω κάπου να ακουμπήσω" ; Κι ύστερα στο ΚΚΕ μείναν οι 80άρηδες. Γιατί για να σου επιτρέψει το ΚΚΕ να εκλεγείς πρέπει να 'χεις περάσει τα 50. Ελεος».
Πάντως αποκατέστησαν τον Ζαχαριάδη και μερικώς τον Βελουχιώτη.
«Γελοία πράγματα! Ο κόσμος καίγεται και ξαφνικά αυτό ήταν το πρόβλημά μας; Μα, γι' αυτούς έχει αποφασίσει μόνος του ο κόσμος που 'χει διαβάσει. Δεν περιμέναμε να 'ρθει πίσω πίσω το ΚΚΕ να μας τα πει».
Την κίνηση στο Σύνταγμα πώς τη βλέπετε;
«Ποια από τις δύο; Γιατί έγιναν δύο Συντάγματα: ένα που κατέβηκε ο κόσμος κι ένα που κατεβαίνουν τα ΜΑΤ και τον μαυρίζουν στο ξύλο. Αυτό δεν είναι δείγμα ότι η κυβέρνηση φοβήθηκε και γι' αυτό, μόλις μαζεύονται 5-10, τους πλακώνουν στο ξύλο για να μην προλάβουν να γίνουν περισσότεροι; Τέτοιο άγριο ξύλο, χωρίς λόγο, δεν το έχω ξαναδεί! Δηλαδή, απαγορεύεται να απεργούμε και να διαδηλώνουμε και είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε ό,τι αποφασίσει ο Γιωργάκης; Ε όχι, ρε φίλε, δεν θα το κάνουμε. Και μη μας πει μετά ότι θα πτωχεύσουμε. Γιατί, δεν είμαστε σε πτώχευση και τώρα που υπογράφει και δίνει τα πάντα;».
Υπάρχει όμως η απειλή της επιστροφής στη δραχμή.
«Κι επειδή; Θα είμαστε πιο φτωχοί, αλλά δεν θα 'χουμε τον κάθε κερατά να μας λέει τι να κάνουμε. Κι άλλη φορά πτωχεύσαμε και πεινάσαμε. Κι όσο σκατολαός κι αν είμαστε, όταν χρειάζεται, και δουλεύουμε και πατριώτες είμαστε».
Σωτηρία υπάρχει;
«Μα, ποιος θα μας σώσει; Θα πάει ο Σαμαράς να το κουβεντιάσει; Πήγε κι ο Βενιζέλος και του 'παν "άντε από δω". Και ποιοι του το 'παν; Κάτι τσογλάνια, τρίτης διαλογής γραμματείς. Κι όμως οι δικοί μας κάθονται προσοχή. Μόλις δουν ξένο, κάθονται κλαρίνο, χωρίς να σκεφτούν τι θέλει και ποιος είναι. Γραμματέας είναι, ρε, κι έρχεται να μας γελοιοποιήσει. Γιατί εμείς το "Οχι" το είπαμε μια φορά το 1940 και τελείωσε. Βγήκε στην αρχή ο Γιώργος και μας είπε "λεφτά υπάρχουν". Είχε συμφωνήσει να κόψει τη σχέση με τη Ρωσία, είχε δώσει κι άλλες υποσχέσεις κι έτσι τον έβγαλαν. Κι εκείνος προκειμένου να γίνει πρωθυπουργός τα πούλησε όλα. Αλλά ο χρόνος θα τα ξεκαθαρίσει όλα. Σαν προδότης θα μείνει στην Ιστορία».
Τουλάχιστον θα υπάρξει αλληλεγγύη;
«Αλληλεγγύη ποιος να δείξει; Οι πλούσιοι; Ο κόσμος που θα μπορούσε να δείξει αλληλεγγύη ανήκει από τη μεσαία τάξη και κάτω, αυτήν που την τσακίζουν καθημερινά, μέχρι που μια μέρα θα βγει στο δρόμο κι όποιον πάρει ο Χάρος».
Ο χώρος σας πώς προχωράει σ' αυτές τις συνθήκες;
«Οταν δεν υπάρχει οικονομία, δεν προχωράει τίποτα. Αν πάει ο μισθός από 1.500, 500 ευρώ, τι να προχωρήσει; Η ντομάτα, όμως, το ψωμί και το γάλα ανεβαίνουν. Πώς γίνεται; Δεν καταλαβαίνω πώς ανεβαίνουν αυτά ενώ πέφτουν οι μισθοί. Μ' όλα αυτά, το τελευταίο που θα σκεφτεί ο κόσμος είναι να πάει σινεμά ή θέατρο».
Φοβάστε και για το φετινό σας πρόγραμμα, παρ' ότι είστε τόσο λαοφιλής;
«Εγώ θεωρώ ότι φέτος δεν θα πάει καλά κανένα μαγαζί».
Ηταν καλομαθημένη η μουσική πιάτσα;
«Κακομαθημένη. Τα 'χαμε όλα, αλλά δεν προσέξαμε τι αφήνουμε πίσω μας. Το θέμα δεν είναι να διατηρηθείς μόνον εσύ, αλλά ό,τι τραγουδάς».
Μήπως, όμως, τώρα αρχίσουν να γράφονται πάλι καλά λαϊκά τραγούδια;
«Η Ιστορία δείχνει ότι δυστυχία κι άνθηση των τεχνών πάνε μαζί. Αυτό είναι καλό για την τέχνη, αλλά κακό για τη ζωή μας». *
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου