Με αφορμή την "ηρωική" - κωμικοτραγική απόδραση του Β. Παλαιοκώστα και δεδομένου ότι θεωρείται πως αυτός και ο αδερφός του αποτελούν συνέχεια της δράσης των ληστοφυγόδικων των αρχών του προηγούμενου αιώνα, θυμήθηκα κάποιους απ' αυτούς..
Θυμήθηκα τη μακαρίτισσα τη γιαγιά μου να εξιστορεί με νοσταλγία το βίο και την πολιτεία των διάσημων ληστών της ορεινής Δωρίδας - Παρνασίδας, Ματρώζο, ...
Σαλόγιαννο και Ρεγκούζα. Έκαναν καλά, έλεγε: βοήθαγαν φτωχούς κι' αρρώστους, προικίζανε φτωχά κορίτσια..
Θυμήθηκα τον κινηματογραφικό "Αστραπόγιαννο", με το Νίκο Κούρκουλο σε μια εντυπωσιακή ερμηνεία.
Ήτανε και ο "βασιλιάς των ορέων", ο Φώτης Γιαγκούλας, και οι κλαρίτες του αντάρτικου - πρώτη φωτό (Αφοι Καραλίβανοι, Νάκος Μπελής, Πλιατσικολούκας, κ.ά.). Τους τελευταίους κατάφερε να εξαγνίσει στην κολυμπήθρα των λαϊκών αγώνων ο Άρης Βελουχιώτης. Κατά τον συναγωνιστή τους Γ. Κατσίμπα:
" Δασωτά πουρνάρια τα μαλλιά, σπιθαμές τα γενιομούστακα, γεμάτοι άγρια μεγαλοπρέπεια. Αϊτοί. Κείνος ο Καραλίβανος έτοιμος για πέταμα. Πρώτη μου φορά έβλεπα άνθρωπο να περπατάει χωρίς ν' αγγίζει τη γης! Αστρίτης το μάτι του. Κάθε εκατό χρόνια τα δάσα με τα στοιχειά σκαρώνουν μες στη νύχτα από ένα Καραλίβανο για να τον καμαρώσουν".
Άρης, ο αρχηγός των ατάκτων, Τόμος Α - Δ. Χαριτόπουλος.
Και ο πρώτος, ο κορυφαίος του χορού, ο σταυραϊτός της Ρούμελης, Ο Χρήστος Νταβέλης. Μέχρι και τη Δούκισσα της Πλακεντίας είχε πλανέψει με την αγριάδα του...
Τα «ληστρικά τραγούδια», κατά πόδας και κατ’ εικόνα των κλέφτικων, έχουν αφήσει τα σημάδια τους στη δημοτική ποίηση, σαν μια τελευταία αναλαμπή, προ του πολέμου, την ίδια εποχή που η αγορά κατακλυζόταν από τα παραλογοτεχνικά ληστρικά αναγνώσματα, ενώ το ρεμπέτικο πρόσφερε τη σκέπη του σε τύπους περιθωριακούς ή έκνομους.
Η ανάγκη για μύθους και ήρωες δεν έπαψε ποτέ, ιδίως αν είναι «αντιεξουσιαστές» και φιλόπτωχοι· αλλά και να μην είναι, η λαϊκή φαντασία, γενναιόδωρη, σχηματίζει το πορτρέτο τους εξιδανικευμένο.
Για τον Παλαιοκώστα λοιπόν δεν ξέρουμε αν θα γραφτούν τραγούδια, υπάρχει πάντως ένα για τον Γιάννη Μαστροκώστα, τον τελευταίο ληστή του Παρνασσού, που σκοτώθηκε το 1935 και το κεφάλι του εκτίθεται σήμερα στο Εγκληματολογικό Μουσείο της Αθήνας. Πιο γνωστά ληστρικά είναι βέβαια η «Παπαλάμπραινα», που τη χορεύουν Ρουμελιώτες και Μοραΐτες, και η «Πενταγιώτισσα», έστω κι αν δεν θυμόμαστε την πραγματική ιστορία τους. Και πιο γνωστός ύμνος της λόγιας ποίησης για λήσταρχους, αυτός που συνέθεσε ο Ανδρέας Εμπειρίκος στον «Δρόμο» του: «... ο χειμώνας τέλειωνε και ζύγωνε η Λαμπρή, και μύριζε παντού πολύ το πεύκο, το θυμάρι, για λύτρα βασιλικά ή για σφαγή (ω Αρβανιτάκη Τάκο! ω Αρβανιτάκη Χρίστο! ω Γερογιάννη και μαύρε εσύ Καταρραχιά!) για λύτρα βασιλικά ή για σφαγή, κοντά στη Σκάλα του Ωρωπού, στου Δήλεσι τα μέρη»...
http://news.kathimerini.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου