Επιμηκύνεται η λιτότητα και έρχεται γενικό ξεπούλημα

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου
Πήγαινε για μαλλί και βγαίνει κουρεμένη η κυβέρνηση που προωθεί μνημόνιο Νο 4 μέχρι το 2015 

 Η σκηνοθεσία που επέλεξαν οι τροϊκανοί στην τέταρτη "επιθεώρηση λόχου", χθες Παρασκευή, ήταν ενδεικτική της αλαζονείας με την οποία αντιμετωπίζουν τους υποτελείς τους. Η αναβολή της προγραμματισμένης συνέντευξης, από τις 10 το πρωί για τις 3 το μεσημέρι, τροφοδότησε συνειρμούς για εμπλοκή στην υπόθεση καταβολής της 4ης δόσης του δανείου ύψους 15 δισ. ευρώ και για σκληρές διαπραγματεύσεις στο παρασκήνιο.
Στην πραγματικότητα, ούτε η δόση αυτή καθ΄ εαυτή ήταν σημαντική (η καταβολή της θεωρείται δεδομένη) ούτε όσα είχαν να πουν στη συνέντευξη οι τροϊκανοί υπερέβαιναν το πρωτόκολλο, το οποίο προβλέπει μια μερίδα επαίνων και δύο μερίδες επιπλήξεων και προειδοποιήσεων. Το σημαντικό όμως για τους εκπροσώπους της τρόικας ήταν να δεσμεύσουν την κυβέρνηση σ΄ ένα ...
πρόγραμμα σκληρής λιτότητας, εξουθενωτικής δημοσιονομικής προσαρμογής, νέων "μεταρρυθμίσεων" και γενικού ξεπουλήματος του δημόσιου πλούτου πέρα από την αρχική πρόβλεψη του Μνημονίου, μέχρι το 2015!
 Το τρικ που έχει εφευρεθεί για να διασφαλιστεί αυτή η δέσμευση είναι δυσνόητο για την κοινή γνώμη, αλλά η κυβέρνηση (ιδιαίτερα ο Γ. Παπακωνσταντίνου) έχει ήδη αρχίσει να το προπαγανδίζει.
Το μετα-Μνημόνιο

Με πρόσχημα τον δημοσιονομικό νόμο που έχει ψηφιστεί, θα τεθεί σε εφαρμογή η πρόβλεψη για εκπόνηση τριετούς «Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Στρατηγικής» που θα περιλαμβάνει τους δημοσιονομικούς στόχους για τα βασικά μεγέθη των προϋπολογισμών, αλλά και τις υπό διαρκή αναθεώρηση προβλέψεις του Μνημονίου. Γύρω από αυτό το εργαλείο στήνεται, μάλιστα, και ένα χάπενινγκ διαλόγου με τα κόμματα της αντιπολίτευσης και κοινωνικούς φορείς, με στόχο να αποσπαστεί μια ελάχιστη πατίνα συναίνεσης. Ή, τουλάχιστον, να πιστωθεί στην κυβέρνηση ότι «προσπάθησε».
Το τρικ με αυτό το νέο εργαλείο, που τυπικά προβλέπεται τριετές, είναι τριπλό: πρώτον, καθώς η ψήφισή του που αναμενόταν για τον Μάρτιο μετατίθεται για τα τέλη Μαΐου (ίσως και Ιούνιο), λόγω και της δυστοκίας στην συμφωνία για «τελική λύση» στην ευρωζώνη, τελικά μετατρέπεται σε τετραετές, με ισχύ ως το 2015. Δεύτερον, πέραν της χρονικής επιμήκυνσής του, υπάρχει και μεγέθυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής που απαιτείται. Από τα 12 δισ. που έχει διαφημίσει ο υπουργός Οικονομικών, το νέο πακέτο περικοπών στις δαπάνες και αυξήσεων στα έσοδα ανεβάζει την «τιμή» στα 14 δισ.! Τρίτον, θα ενσωματώνει όλες τις νομοθετικές ρυθμίσεις που επιβάλλει το Μνημόνιο και κάθε αναθεώρηση ή επικαιροποίησή του. Δηλαδή, 3 σε 1!
Από την άλλη, η υστέρηση των εσόδων αντιμετωπίζεται από τους τροϊκανούς με σήμα γενικού ξεπουλήματος του δημόσιου πλούτου, ώστε να εξασφαλιστούν οι πιστωτές. Όπως ανακοίνωσαν χτες από την Αίγλη Ζαππείου οι επικεφαλής της τρόικας, Σερβάς Ντερούζ (Κομισιόν), Πόουλ Τόμσεν (ΔΝΤ) και Κλάους Μαζούχ (ΕΚΤ) η ελληνική κυβέρνηση θα καταρτίσει πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων 15 δισ. ευρώ για εφέτος και το 2012 (αντί για 2 δισ. ευρώ που προέβλεπε το αρχικό Μνημόνιο για τη διετία 2011-2012) και συνολικά 50(!) δισ. ευρώ από το 2011 ως το 2015.
Γερμανική δυστροπία

Το τραγελαφικό της υπόθεσης είναι ότι αυτή η νέα νομοθετική αλυσίδα που επιχειρούν να φορέσουν η κυβέρνηση και η τρόικα όχι μόνο στην κοινωνία, αλλά ακόμη και στην οποιαδήποτε επόμενη κυβέρνηση, γίνεται με φόντο την κατάρρευση των «μεγάλων προσδοκιών» ότι στις δυο ευρωπαϊκές συνόδους του Μαρτίου (στις 11 της ευρωζώνης και στις 25 και 26 των 27 της Ε.Ε.) θα εξασφαλιστεί η «συνολική λύση» για την ευρωπαϊκή κρίση χρέους και οι ελληνικές «υποσημειώσεις» της: η επιμήκυνση της αποπληρωμής του δανείου της τρόικας και κάποιες άλλες πιθανές διευκολύνσεις (ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, δυνατότητα επαναγοράς χρέους, μείωση επιτοκίου κ.λπ.). Στην όλη υπόθεση υπάρχει πλήρης εμπλοκή, καθώς η γαλλογερμανική πρόταση για το σιδερένιο «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας» μέχρι στιγμής πνίγεται σε πλήθος διαφωνιών και βέτο, ακόμη και από παραδοσιακούς συμμάχους της Γερμανίας, ενώ η ίδια η γερμανική ηγεσία φαίνεται να τραβάει το σκοινί, διαμηνύοντας ότι αν δεν υπάρξει συμφωνία στις προτάσεις της, δεν συζητάει άλλες «εξυπηρετήσεις», πλην ίσως μιας ξερής επιμήκυνσης.

Την εξέλιξη αυτή έπιασαν ήδη οι «κεραίες» των αγορών που επανέφεραν τα spreads των ευρωπαϊκών ομολόγων σε ανοδική τροχιά, με ιδιαίτερη έμφαση σε αυτά της Πορτογαλίας που βρίσκεται σε κλοιό πιέσεων για ένταξη στον ευρωπαϊκό μηχανισμό.

Καρπός αυτών των γερμανικών πιέσεων φαίνεται ότι είναι και το νέο εργαλείο λιτότητας που επέβαλε η τρόικα στην κυβέρνηση, το «Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Στρατηγικής» για την περίοδο 2012- 2015, το οποίο μεταφράζεται σε μέτρα ύψους 14 δισ. Το εργαλείο αυτό έχει πάντως και ένα διφορούμενο πολιτικό στοιχείο: καθώς η δεσμευτική του ισχύς επεκτείνεται δύο χρόνια πέραν της θητείας αυτής της κυβέρνησης, και με δεδομένο ότι η κυβέρνηση διατείνεται ότι θέλει διάλογο και συναίνεση με την αντιπολίτευση για λόγους «δημοκρατικής τάξης» (αν και θεωρείται πλέον βέβαιο ότι θα εισπράξει από παντού ένα ξερό «όχι»), αποτελεί και ένα δελεαστικό πρόσχημα για προσφυγή σε πρόωρες εκλογές, είτε εκ προθέσεως είτε από… ατύχημα. Ιδιαίτερα αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις ότι τα μέτρα που θα ενσωματώνει το «Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Στρατηγικής» θα είναι δρακόντεια, οδηγώντας ακόμη και το χοντρόπετσο (μέχρι στιγμής) ΠΑΣΟΚ, πέρα από τα όρια της αντοχής του.
Και χρεοκοπημένοι και υποθηκευμένοι; 

Παρ’ ότι η Ελλάδα, ως χώρα και κρατική περιουσία, είναι ήδη υποθηκευμένη με βάση τη δανειακή σύμβαση (που δίνει στους δανειστές δικαίωμα αναγκαστικής εκτέλεσης εις βάρος δημόσιων περιουσιακών στοιχείων και μάλιστα προσφεύγοντας στα βρετανικά δικαστήρια), έχει τη σημασία της μια «νέα ιδέα» που κυκλοφορεί τις τελευταίες μέρες μεταξύ Βρυξελών και Βερολίνου ως λύση για το χρέος της Ελλάδας.
Οικονομολόγοι του ινστιτούτου Bruegel με έδρα τις Βρυξέλες (του ίδιου από το οποίο γεννήθηκε και η ιδέα των ευρωομολόγων), εκτιμώντας ότι η Ελλάδα είναι η μόνη πιστοληπτικά αφερέγγυα χώρα, προτείνει έναν μηχανισμό αναδιάρθρωσης του χρέους της, ώστε να μειωθεί σε διαχειρίσιμα επίπεδα: να πουλήσουν όλες οι τράπεζες - κάτοχοι ελληνικών ομολόγων τα ομόλογά τους στο ευρωπαϊκό ταμείο EFSF σε τρέχουσες τιμές (δηλαδή, 25% έως 30% κάτω από τις ονομαστικές). Έτσι η Ελλάδα θα χρωστάει μόνο στο ευρωπαϊκό ταμείο.
Οι τράπεζες γιατί να κάνουν τη θυσία; Απλώς για να αποφύγουν το ρίσκο να μείνουν με τα ομόλογα στα χέρια σε περίπτωση ελληνικής χρεοκοπίας (ελεγχόμενης ή ανεξέλεγκτης), πράγμα που άλλωστε ανταποκρίνεται και στο πνεύμα Μέρκελ για «συμμετοχή και των ιδιωτών στο κόστος διάσωσης». Και το EFSF, που δουλεύει με εγγυήσεις των υγιών χωρών, όπως η Γερμανία, γιατί ν’ αγοράσει τα ελληνικά «σαπάκια»; Από αλληλεγγύη; Όχι βέβαια, λέει το ινστιτούτου Bruegel. Θα τα πάρει «έναντι εγγυήσεων που θα του προσφέρει η Ελλάδα» με την κινητή και ακίνητη περιουσία του κράτους. Δηλαδή, άλλη μια υποθήκη πάνω στη δημόσια περιουσία.
Οι φήμες λένε ότι η ιδέα έχει κινήσει το ενδιαφέρον της γερμανικής ηγεσίας, που δεν αποκλείεται, δίπλα στο τετραετές πρόγραμμα σκληρής λιτότητας μέχρι το 2015, να προσθέσει κι αυτή την απαίτηση για να συναινέσει σε μια ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.

Από το "Δρόμο", 12/2/2011
Πηγή : Αριστερό Βήμα