Μια εξέγερση χωρίς καλούς τρόπους

Tου Σταυρου Λυγερου

Η αστυνομία του Μ. Χρυσοχοΐδη κατάφερε σε γενικές γραμμές να διατηρήσει τον έλεγχο της κατάστασης, αλλά η επετειακή μίμηση δεν συγκρίνεται με το πρωτότυπο. Βάνδαλοι δρουν στο περιθώριο των διαδηλώσεων εδώ και πολλά χρόνια. Την ειδοποιό διαφορά το 2008 την έκανε η μαζική και επίμονη κάθοδος στους δρόμους των μαθητών/φοιτητών. Αυτοί προσέδωσαν βάθος και διάρκεια στην πρώτη αντίδραση, μετεξελίσσοντάς την σε ιδιότυπη εξέγερση. Δεν πρέπει να σοκάρει ο όρος. Η εξέγερση με ιδεολογική αναφορά και καλούς τρόπους, που πολλοί φαντασιώνονται, δεν υφίσταται ως ενδεχόμενο. Από το 1968 και το 1973 έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι της Ιστορίας.

Η δολοφονία του 15χρονου Αλέξη Γρηγορόπουλου σόκαρε και εξόργισε την κοινή γνώμη. Αφόπλισε ηθικά όχι μόνο την αστυνομία, αλλά και την κυβέρνηση. Προσέφερε, επίσης, τον ιδανικό μάρτυρα και λειτούργησε σαν τον αποτελεσματικότερο καταλύτη για να ... εκδηλωθεί μαχητικά το συσσωρευμένο δυναμικό της κοινωνικής δυσαρέσκειας. Ο κάμπος πήρε φωτιά, επειδή ήταν ξερός.

Η νεολαία εισπράττει την αναξιοπιστία του πολιτικού συστήματος και των θεσμών. Εισπράττει την οικονομική κρίση από τις επιπτώσεις της στο οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον. Βιώνει, επίσης, με ανασφάλεια το...

...αβέβαιο επαγγελματικό μέλλον της. Η διάχυτη αίσθηση της εκ των προτέρων ματαίωσης πυροδοτείται από τη συλλογική υπαρξιακή ανάγκη κάθε νέας γενιάς να βιώσει την μοναδική εμπειρία της συλλογικής «μέθης» και να δημιουργήσει τα δικά της γεγονότα.

Μέσα απ’ αυτά μία γενιά βαπτίζεται στην πολιτική του πεζοδρομίου και ενηλικιώνεται πολιτικά κατά τρόπο αμφιλεγόμενο. Μια γενιά υπερπροστατευμένη και ταυτοχρόνως πιεσμένη, με υψηλό δείκτη καταναλωτισμού και ταυτοχρόνως με θολές προοπτικές, χωρίς να ανήκει σε απτή κοινότητα και ταυτοχρόνως με πολύ μεγάλες δυνατότητες επικοινωνίας.

Η πολιτική με συμβατικούς όρους είναι για τους νέους μακρινή και απεχθής. Αντιθέτως, οι διαδηλώσεις τους συγκινούν. Οχι μόνο γιατί είναι το μεγάλο πάρτι του χαβαλέ και της ασυδοσίας, αλλά και γιατί η σύγκρουση με τα ΜΑΤ βιώνεται ως έμπρακτη ενηλικίωση. Οι νέοι έχουν την τάση να καταπατούν τα όρια. Τον Δεκέμβριο 2008, όμως, η αντίδρασή τους προσέλαβε διαστάσεις τυφλής εξέγερσης.

Στην «τηλεοπτική δημοκρατία», βεβαίως, καριέρα δεν κάνουν οι ειρηνικοί διαδηλωτές, αλλά οι βάνδαλοι. Κυνηγώντας το θέαμα, τα κανάλια τούς έχουν μετατρέψει σε αναμφισβήτητους πρωταγωνιστές. Εχουν, άλλωστε, όλες τις προδιαγραφές: Χωρίς πολιτική πλατφόρμα, χωρίς ιδεολογικούς περιορισμούς, είναι απρόσωποι, dark, ριψοκίνδυνοι, καταστροφείς, σκληροί στις μάχες του δρόμου και με διάθεση να βεβηλώσουν τα «ιερά και τα όσια».

Ολα αυτά συνθέτουν ένα ελκυστικό πρότυπο για ατίθασους νέους, που νιώθουν ασφυκτικά εγκλωβισμένοι σε ένα μίζερο παρόν και σε ένα αβέβαιο μέλλον. Είναι ελκυστικό πρότυπο για όσους η σύγκρουση με τα ΜΑΤ έχει καταντήσει ο μόνος τρόπος για να μπουν, έστω και με κουκούλα, στο προσκήνιο. Η απόσταση που χωρίζει τον ρομαντισμό από τον μηδενισμό είναι πολύ πιο μικρή από όσο εκ πρώτης όψεως φαίνεται.

Από την Καθημερινή.